↩️ نوروز، جمشید، خورشید و ایران
💠 بر پایهی بنمایههای کهن ایرانی، نوروز جشنی باستانیست که از روزگار جم[شید] برجا مانده است؛ چنان که فردوسی آن را سالروز بر تخت شاهی نشستن او دانسته و در توصیفش سروده است:
«چو خورشید تابان میان هوا
نشسته بر او شاه فرمانروا»
💠 این همانندسازی میان جم و خورشید، نه تنها یک آرایهی ادبی، بلکه باوریست ریشهدار در استورهشناسی مزدایی. به همین چرایی، در دینکرد سوم در اینباره آمده است: «شهریار همراستای جمآیینی، یعنی آن شهریاری که میان مردم به خورشید مانندترین و از همه خوبچشمترین و در برابر همهی آفریدگان نیکو، از همه آریاییترین چونان جم است.» (کردهی 179)
💠 در اینجا پیوند جم با خورشید از یکسو و از سویی دیگر، پیوند این دو (جم و خورشید) با ایرانی/آریایی بودن آشکارا پیداست. گفتنیست که نوروز نیز خود یکسره جشنی استوار بر جایگاه ستارهشناختی خورشید است. همچنین، نام کهن ایران در اوستا "خونیرث" است که خود به خورشید اشاره دارد.
💠 این نکتهها در کنار هم، فراز ژرفی، شکوه، یکپارچگی و ساختارمندی جهانبینی و فرهنگ ایرانی را به رخ میکشند.
✍ بهدین تیرداد نیک اندیش
🔥 @AshemVohu2581 🔥