‏ انقلاب آنجایی پیروز شد که قدرت مخالفان بر قدرت نظام پهلوی چربید . چنین معادله‌ای دو سو دارد. از یک سو باید به این سوال پاسخ داد که چه شد که حکومت قدرت لازم برای حفظ قدرت را وانهاده بود؟ و از سوی دیگر چه تحولاتی قدرت مخالفان را آنچنان افزایش داد که بتوانند نظم مستقر را به چالش بکشند؟ ‏در سطح نظام پهلوی، به جز جنگ سرد مشکل ریشه در بیماری شاه و سن کم ولیعهد داشت. برای واضحتر شدن مسئله باید برگردیم به دهه۴۰. شاه معتقد بود کشورهایی نظیر ایران برای اینکه به دام کمونیسم نیفتند باید دست به اصلاحات گسترده بزنند. یادمان نرود در آن زمان تصور می‌شد که کمونیسم جریان پیروز تاریخ است. ‏ انقلاب سفید همان اصلاحاتی بود که قرار بود از غلطیدن ایران به دام کمونیسم جلوگیری کند. شاه امیدواربود که طبقه متوسط، تحصیل‌کردگان و زنان که از این اصلاحات منتفع می‌شدند به صف حامیان او بپیوندند. او باور داشت که در یک ایران پیشرفته، سلطنت باید بر روی حمایت این طبقات استوار باشد. ‏۴- اما اراذل قلم فروش نگذاشتند . شاملو شعری دارد بنام «با چشم‌ها». در این شعر، شاعر در نیمه‌ شب با خورشیدی در آسمان روبرو می‌شود. مردم که خورشید را دیده‌اند صبح را باور می‌کنند. به اصلاح شاعر اما تلاش می‌کند به اتکای ساعت خود مردم را متقاعدکند که شب تمام نشده و خورشید واقعی در آنسوی کره زمین است. ‏۵- در نگاه شبه روشنفکران در دامن کمونیست غلطیده ویا اسلامیون عاشق بی طبقه ی توحیدی کراوات زده و تازه از دخمه های ملا بیرون آمد آن دوره، انقلاب سفید آن خورشید دروغینِ شاملو متوهم بود. خورشید واقعی در یک انقلاب کمونیستی خونین ظهور می‌کرد، و نه‌ در یک اصلاحات مسالمت‌آمیز سفید. این نگاه روشنفکران در طبقه متوسط تحصیل‌کرده هم سرریز شد، و حامیان انقلاب سفید در میان تحصیل‌کردگان را به حاشیه راند. ‏ شاه کاملا متوجه فاصله میان نظام پهلوی و ان بخش طبقه متوسط پر ادعا بود. شکاف را می‌دید. تلاش می‌کرد آن را کاهش دهد. اساسا رفتن عَلم از نخست‌وزیری و آمدن منصور، و در ادامه دولت ۱۳ساله هویدا تلاشی بود برای جذب طبقه متوسط تحصیل‌کرده ایران. حزب ایران نوین قراربود این طبقه نوظهور را جذب نظام پهلوی کند. ‏شاه بعد از ترورش در دهه۴۰ نگران وضعیت کشور در فردای مرگ‌اش بود می خواست دست اوردهایش برای ملت را حفظ کند تا ایران قدرتمند پا بر جا بماند. ولیعهد ۵ ساله بود. شاه بخاطر داشت که وقتی خودش در ۲۲سالگی به سلطنت رسید با چه مشکلات عظیمی روبرو شد. امید شاه این بود که عَلم، تنها چهره مورد اعتمادش، چند سالی بیشتر از او زندگی کند تا فرآیند انتقال قدرت را تسهیل بخشد.👇 #آرشیو_ایرانمهر @Ariyamehr_2581