✳ نقش دکتر شریعتی در انقلاب اسلامی ایران
با همه آنچه یاد شد، کار به هر صورت میگذشت، تا نهضت امام خمینی پیش آمد، و حادثه ۱۵ خرداد، و سپس زندانی شدن امام، و تبعید او. و در این برهه از زمان واجب بود که روحانیت وارد عمل شود، و فرهنگی غنی و مایهور از اسلام –در تناسب با جنبش انقلابی موجود و با شناخت تازهتر و پویاتری از ایدئولوژی تشیع- عرضه بدارد. و با قبول اصول و دادههای زمان و عناصر شعور حاضر، به تعلیم فرهنگ اسلام –بویژه فرهنگ سیاسی و انقلابی اسلام که مسئله روز بوده و هست- بپردازد. و در حقیقت، حرکت سریع اسلامی را
تفسیر کند، و مبادی و مایهها و جهتها و نهادهای نهضت امام خمینی را بشناساند، و نیازهای تغذیهای و فکری نهضت را در جهت ادامه یافتن، با جلب نسلهای تازهرسی که در جریان حرکتهای ۱۵ خرداد حضور اجتماعی نداشتهاند، برآورد.
این، وظیفه واجب روحانیت بود. و این ضرورت هنگامی بیشتر حس شد که نسل نو –که در زمان شروع انقلاب هنوز کودک یا کمسال بود- روی کار آمد. این نسل میخواست دریابد که دین چیست؟ تشیع چه حقیقت اعتقادی و عملی را پیشنهاد میکند؟ رابطه دین و دینداری با درگیریهای زندگی و مسائل سیاسی کدام است؟ تکلیف مذهبی در جریان حوادث چیست؟ و هویت دینیِ انقلاب خونین ۱۵ خرداد چه بوده است؟ و فلسفه اجتماعی و سیاسی تبعید پیشوای دین چیست؟ و پاسخ مذهب بر اینهمه ناروا و ظلم و جنایت که در جامعه میگذرد چگونه است؟ و آیا اقدامی باید کرد؟ و اگر باید کرد چگونه؟ و امثال این مسائل...
اینجا بود، و در یکچنین نیاز مبرم و خلآ بزرگ، که دکتر علی شریعتی به میدان آمد. و شرایطی مساعد فراهم شد. امکانات «حسینیه ارشاد» و دوستان و یاران آنجا در اختیار او قرار گرفت. جوانان تشنه، از همهسوی، دور او را گرفتند. از شهرها به نزد او آمدند، و او را به شهرها بردند و ... و او به کار شگرف خوش دست زد و پیروز گشت.
دکتر شریعتی، سه نیاز مرتبط را بخوبی درک کرد:
۱. نیاز مذهب به انطباق با زمان.
۲. نیاز جامعه به داشتن پایگاه مذهبی.
۳. نیاز تحقق این دو به نسل جوان.
دکتر شریعتی، پس از درک این سه نیاز، به صورتی جدی، با داشتن مایههایی مهم، چون اطلاع وسیع از مسائل تاریخ و جهان معاصر، قدرت تحلیل نیرومند، هوش سرشار، نبوغ فکری و ادبی، تخصص در جامعهشناسی، و خلوص اندیشهای، به موفقیتی عظیم دست یافت. و توانست انقلاب را نیرویی عظیم بخشد و تودههایی وسیع از نسل جوان را در جبهه اسلام قرار دهد و به حرکت درآورد.
#محمدرضا_حکیمی#تفسیر_آفتابدفتر نشر فرهنگ اسلامی
صفحات ۲۲۴ و ۲۲۵.
@Ab_o_Atash