تنور سنگکی ، اختراع شیخ بهایی به قدری با هوشیاری طراحی شده است که پس از گذشت صد ها سال هنوز به همان صورت اولیه پخته می شود و نانی که بدست می‌آید ، محبوب‌ترین نان ایرانی است
در سال ۱۹۴۰ یعنی هزار سال پس از مرگ #رودکی، صدرالدین عینی، بنیانگذار ادبیات فارسی ، تاجیکی برآن شد که از شواهد موجود در تاریخ سمرقند قبر وی را بیابد. سرانجام پس از سالها تلاش موفق شد، قبر وی را چنان که در تمامی تذکرهها آمده در یک گورستان قدیمی در پنجرود شناسایی نماید. در سال ۱۹۶۵ گروهی باستانشناس روسی به رهبری #گراسیموف پیکرتراش نامی روس قبر وی را شکافتند. پس از تحقیقاتی که بر پیکر وی انجام شد و با مبنا قرار دادن اشعار خود شاعر چهرهٔ وی را ترسیم نمودند. نتیجهٔ پژوهشها این شد که کسی چشمان شاعر را درنیاورده است بلکه سر وی را روی آتش یا زغال گداخته گرفتهاند که موجب سوختن و کوری چشم وی گشتهاست. همچنین شکستگیهای متعدد در ستون مهرهها و دندههای وی از شکنجه شدنش پیش از مرگ حکایت میکند!.
داستان سرایش این شعر از این قرار است که #امیرنصرسامانی از بخارا به هرات میرود و دلبستهٔ هوای هرات میگردد. بازگشت به بخارا را هم چنان فصل به فصل عقب میاندازد که مدت چهارسال او و ملازمانش در هرات میمانند. 🔸لشکریانش که دلتنگ بخارا شده بودند به نزد #رودکی آمده و به او گفتند اگر هنری بورزد و شاه را به بازگشت به بخارا ترغیب کند پنجاه هزار درم به او پاداش میدهند. 🔸رودکی قصیدهای میسراید و هنگامی که امیر سامانی صبوحی کرده بود، چنگ نواخته و آن تصنیف را با آواز میخواند؛ و امیر چنان تحت تاثیر قرار میگیرد، بدون آنکه کفش را در پایش کند سوار بر اسب میشود و مستقیم به سوی بخارا میتازد؛ و بدینسان رودکی پنجاه هزار درهم از لشکریان پاداش میگیرد. و اینگونه شعر بوی جوی مولیان سرزمین های پارسی زبان را درمی نوردد. @Avaye_fariba
🔷 ۴ دی زادروز پدر شعر پارسی #رودکی بزرگ گرامی باد.
🔹#رودکی در حوزه تمدنی ایران قدیم درعصر سامانیان در روستای #پنجرود ، کشور #تاجیکستان امروزی بدنیا امد . وی در اواخر عمر به زادگاهش بازگشت و در سال ۳۲۹هجری درگذشت..
