#دلایل_عقلی_عصمت
1⃣《 معصوم نبودن امام يعنى اجتماع دو امر متضاد》
🔝 امام به لحاظ معناى لغوى، يعنى كسى كه مورد اقتداى ديگران قرار ميگيرد و بايد همگان از او پيروى كنند اگرچه در چگونگى و شكل اين پيروى اختلاف نظر است اما وجوب پيروى و اقتدا به او امرى قطعى است با توجه به اين مطلب وقتى عقل به شخص امام نظر مى كند با دو صورت مواجه مى شود:
١- عصمت در امام لازم نيست، اگرچه امرى نيكو و پسنديده است
٢- عصمت در امام لازم است و بايد معصوم از گناه و اشتباه باشد
⚜ناگفته پيداست كه دو صورت ياد شده نمى توانند توامان صحيح باشندوبنابراين بايد با تأملى عقلى دو صورت مزبور را واكاوى كرده و به صورت صحيح دست يافت
در واكاوى صورت اول مى گوييم: اگر امام معصوم نباشد اين امكان وجود دارد كه دست كم نسبت به برخى از گفتارها و رفتارها دچار انحراف و اشتباه شود در اين حالت، وظيفه مردم نسبت به گفتارها و رفتارهاى انحرافى امام چيست؟ در پاسخ به اين پرسش با دو وضعيت روبه رو مى شويم:
١- از آن رو كه امام است و پيروى از او واجب، بايد حتى در گفتارها و رفتارهاى انحرافى نيز از او پيروى شود زيرا خداوند به طور مطلق فرموده است:
📌أَطِيعُوا اللهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ
اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيامبر [خدا] و پيشوايان [معصوم] خود را
(نساء ۵٩)
٢- از آن رو كه مرتكب انحراف و معصيت شده است، نبايد از او پیروی کرد
▪️چنان كه ملاحظه مى شود در صورت معصوم نبودن امام نسبت به گفتارها و رفتارهاى انحرافى و قبيح او در دو وضعيت متضاد (اطاعت كردن و اطاعت نكردن) قرار خواهيم گرفت و اين در حالى است كه از نظر عقلى اجتماع دو امر متضاد در يك موضوع معقول و مقبول نيست و محال است كه خداوند حكيم انسان را به انجام دادن امرى نامعقول دستور دهد با اين استدلال درستى صورت دوم (وجوب عصمت امام) اثبات مى شود
📚 الشافى فيالإمامه، سيد مرتضى، ج١ ص٣٠٩
📝محقق لاهيجى مى نويسد:
غرض از نصب امام، حصول اطاعت و انقياد است و هرگاه معصوم نباشد و خطا و معصيت بر او روا باشد اطاعتش واجب نيست بلكه مخالفتش واجب شود و اين مناقض غرض امامت است
📚 كشف المراد، ص٣۶۴
📚
ملا مهدى نراقى در اين باره مى نويسد:
امام هرگاه جايزالخطا باشد و از او خطايى و معصيتى صادر شود، بايد او را انكار كرد و در آن خطا قول او را رد نمود و حال اينكه امام در همه امور «واجب الاطاعة» است. همچنان كه خداى تعالى مى فرمايد:
أَطِيعُوا اللهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ و مراد از صاحبان امر، خلفا و ائمه اند بالاتفاق پس رد قول او و اطاعت مطلقه با يكديگر جمع نمى شوند پس بايد امام معصوم باشد و خطا از او سر نزند
📚انيس الموحدين، ص١۴٠- رسائل فارسى جرجانى، صص٨۴ و ٨۵
📚
🆔 @samsaamakbar