✅پردهای از نزول شاخص شادی در ایران بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲:آسمان شادی، ابری است!
✍🏻 بیتا محسنی: شاخص شادی، یکی از جوانب مهم و جذاب زندگی انسانها که در ایران وضعیت متزلزلی دارد. وضعیتی که با تکیه بر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر سال بیش از سال پیش نزول کرد. موضوعی که طبیعتا به عنوان یک چالش جدید، بر زندگی اجتماعی و روانی افراد تأثیر میگذارد و مطالعه آن میتواند به نحوی راهنمایی برای تدابیر اجتماعی و سیاستهای عمومی باشد.
🔸عوامل مؤثر در شاخص شادمانی🔹 این شاخص از ۶ مؤلفه اساسی برای سنجش میزان شادی در کشورها بهره میبرد. عواملی همچون سطح درآمد، وضعیت سلامت، امکان دستیابی به شخصی که بتوان روی آن حساب کرد، آزادی در انتخابهای اساسی زندگی، سطح سخاوت، و ادراک از فساد، در ساختار این شاخص شادی نقش بهسزایی ایفا میکنند. در مقیاسی دیگر شاخص اقتصادی با زیرشاخههای رشد اقتصادی، نرخ بیکاری،توزیع درآمد، شاخص سلامت با زیرشاخههای دسترسی به خدمات درمانی، میزان بیماریهای شایع، شاخص اجتماعی با زیرشاخههای سطح تحصیلات، تنوع فرهنگی، حقوق شهروندی، میزان امنیت و شاخص فرهنگی با زیرشاخههای دسترسی به فرهنگ و هنر و مشارکت در فعالیتهای فرهنگی میتواند در شاخص شادی دخیل باشد.
🔸جایگاه ایران در شاخص شادی جهانی🔹در سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، شاخص شادی جهانی نشانگر وضعیت عمومی رفاه و رضایت شهروندان در کشورهاست. با بررسی جزئیات مختلف این شاخص بر اساس گزارش موسسه لگاتوم، جایگاه ایران در میان ۱۳۷ کشور جالب توجه است.
🔸جایگاه کلی: با متوسط امتیاز ۴.۸۷۶، ایران در ردهبندی جهانی شاخص شادی در جایگاه ۱۰۱ از بین ۱۳۷ کشور قرار دارد. این نتیجه نشان میدهد که ایران در مجموع به میزان متوسط رو به پایین در زمینه شاخص شادی عمل میکند.
🔸نابرابری در احساس شادی: تحلیل نشان میدهد که احساس شادی در دهکهای مختلف جامعه ناهمسان است. با این حال، دهکهای بالاتر جامعه باعث بهبود وضعیت کلان شاخص شادی میشوند.
🔸شکاف شادی بین دهکهای جامعه: بر اساس شاخص موسسه لگاتوم که به بررسی شکاف شادی بین نیمههای ثروتمند و فقیرتر جامعه میپردازد، ایران در جایگاه ۶۶ از بین ۱۳۷ کشور است.
🔸درآمد سرانه: از نظر درآمد سرانه، ایران در جایگاه ۶۶ از بین ۱۳۷ کشور قرار دارد. با این حال، برای مقایسه دقیقتر، تعدیل درآمد سرانه بر اساس شاخص قدرت خرید بهعنوان معیار صحیحتر معرفی میشود.
🔸حمایت اجتماعی: در زمینه حمایت اجتماعی، ایران در جایگاه ۹۲ از بین ۱۳۷ کشور قرار دارد.
🔸تجربه زندگی سالم: از دیدگاه تجربه زندگی سالم، ایران در رده ۸۵ از بین ۱۳۷ کشور قرار دارد، که نشاندهنده وضعیت متوسط کشور در این زمینه است. با این حال ارمنستان، ترکیه و عربستان در این شاخص، در جایگاه بالاتری نسبت به ایران قرار دارند.
🔸شاخص سخاوت: شاخص سخاوت بهعنوان نقطه قوت ایران در شاخص شادی جلب توجه است. با جایگاه ۴۴ از بین ۱۳۷ کشور، ایران نشان میدهد که جوانب انسانی و اجتماعی در کشور به خوبی توسعه یافتهاند.
🔸در مجموع، ایران به عنوان یک کشور با وضعیت متوسط در شاخص شادی جهانی مطرح میشود. در برخی از زمینهها مانند شاخص سخاوت، ایران از کشورهای همسایه بهتر عمل کرده ولی نیاز به اقدامات بیشتر در زمینه حمایت اجتماعی و افزایش تجربه زندگی سالم دارد.
🔸وقتی شادی رنگ باخت!🔹بررسی دادهها تا پایان سال ۲۰۲۲ نشان میدهد که شاخص شادی ایران با امتیاز ۴.۹۷ نسبت به سال ۲۰۰۵ با امتیاز ۵.۳ کاهش یافته است. این یعنی ۶.۲۳ درصد کاهش! همچنین بیشترین میزان شاخص شادی در سال ۲۰۰۷ و کمترین در سال ۲۰۱۸ ثبت شده است.
🔸تأثیر موج تحریمها بر شاخص شادی: بیشترین ضربه به شاخص شادی ایران در سال ۲۰۱۸ افتاده است. در این سال با موج جدید تحریمها و مشکلات اقتصادی، امتیاز شاخص شادی حدود ۹.۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است. بیشترین کاهش در شاخص شادی نیز در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۱ اتفاق افتاده که همگی با تشدید تحریمها و مشکلات اقتصادی همراه بودهاند.
🔸وضعیت در سایر کشورهای منطقه چگونه است؟
🔹در ردهبندی کشورهای منطقه، تغییرات چشمگیری در نمرات و رتبهبندیها قابل مشاهده است. امارات متحده عربی با نمره شادکامی ۶.۵۷۱ در رتبه اول این گروه قرار گرفته است. ایران نیز با نمره ۴.۸۷۶ در رتبه ششم این گروه قرار دارد. از بین ۱۴ کشور مورد بررسی، سه کشور امارات متحده عربی (۶.۵۷۱)، عربستان (۶.۴۶۳) و بحرین (۶.۱۷۳)، نمرات بین ۶ و ۷ را کسب کردهاند. نمرات شادکامی سایر کشورها به جز لبنان و افغانستان، در بازه ۴ تا ۵ قرار دارند.
🔸متن کامل@iran_shahrpress@sadrazamnouri