پیدایش سیّد
ریشه‌ی واژه‌ی سیّد، پس زمینه‌ی جامعه شناختی‌اش و اشتباه جا افتادنش در مورد نسبت‌شان با قوم قُریش؛
سيّد واژه‌ای عربی است و معنی آن در زبان پارسی "آقا" و در زبان انگليسی "مستر" است، اَعراب زن را سيّده مینامند؛
پس از چيرگی تازيان بر ايران
که در نيمه‌ی سده‌ی هفتم ميلادی روی داد بکار بردن واژها و سرنام‌های عربی رواج يافت؛
مردم به هنگام بانگ زدن اَعراب آنها را با سرنام عربی "سيّد" بانگ ميزدند؛
خود اعراب هم يکديگر را با سرنام "سيّد" بانگ ميزدند؛
شگفت‌انگيز اين بود که اَعراب ايرانيان را "سيّد" نَناميدند و خود ايرانيان هم همديگر را "سيّد" نگفتند.
زيرا اَعراب خود را بالاتر از ايرانيان میدانستند و چنين کاری را روا نمیداشتند که به زیردستان و بندگان خود "سیّد" بگویند؛
امّا دسته‌ای از اَعراب که زنان ايرانی را اغلب به همسری گرفتند، و از آنها دارای فرزند شدند، فرزندانشان را چون پدر عرب داشتند میتوانستند با سرنام "سیّد" بانگ بزنند؛
فرزندانِ اين فرزندان نيز ميتوانستند همين کار را بکنند، از اين رو گروهی ايرانی پيدا شدند که پدر يا نيای عرب داشتند
و "سيّد" ناميده شدند؛
به ياد داشته باشيد اين گروه فقط عرب‌زاده بودند، نه از خاندان ويژه‌ای مانند خاندان محمّد يا قُريش يا ديگران؛ ده‌ها سال گذشت و چيرگی حکومتی اَعراب از ميان رفت، ولی "سيّد"ها که از بازماندگان عرب‌زادگان بودند ماندگار شدند؛
صفویها که در ۱۵۰۱ ترسایی برآمدند شاخه‌ای از اسلام را با کشتار گسترده و با زور شمشیر دين رسمی ايرانیان که بیشینه‌ی آنان سُنّی بودند کردند؛
انگیزه‌ی آنان تنها و تنها سیاسی بود. آنها نمی‌خواستند از خليفه‌گری اسلامی باشند که اینک در دست عثمانی‌ها بود.
ايرانيان از چيرگی تازيان و رفتارهای دَدمنشانه‌ی آنها در ميهن ايرانی، يادمانده‌های تاريخی تلخی داشتند؛ برنامه‌ريزان دوران صفوی همه‌ی جنایت‌های مسلمانها را به پای اَعراب و به پای سه خليفه نخستين اسلام (ابوبکر/عمر/عثمان)، بنی‌اُميّه و سپس بنی‌عبّاس و گماشتگان آنان نوشتند و مدّعی بودند که خود حضرت محمّد و علی و زادگان آنان با ايرانيان دوست بوده‌اند و اگر علی و زادگان او در رهبری می‌بودند، رفتارهای بدی با ايرانيان نمیشد؛ آخوندهای صفوی نیز حدیث‌سازی‌های گسترده کردند؛ از جمله عروسیِ دختر یزدگرد با حسین بن علی، با این همه، زور شمشیر و حدیث‌سازی اثر خود را گذاشت وکم‌کم پذيرفته شد.
در اين ميان "سيّد"ها که برآیند عینی تجاوز مسلمانها به ایران زمین بودند، در خطر افتادند؛ زيرا اينان عرب‌زاده بودند و ايرانيان از عربان دلهای پرخون و چشمان گريان داشتند؛ ياری دولت و مجتهدان شيعه که صفویها از لبنان آورده بودند، سيّدان را از هر گزند رهايی داد؛
مجتهدان و دولتيان گفتند که سيّدها همه از زادگان محمّد و علی هستند و نه از ديگر اَعراب ، که البتّه این یکی از بزرگترین دروغهای تاریخی بود؛ از آن زمان معنی واژه‌ی عربی "سيّد" در ايران ديگر عوض شد و گفتند "سيّد" يعنی اولادِ پيغمبر اسلام و امامان؛ اين برداشت و دروغ هم مانند ديگر برداشتهای دروغ دوران صفوی کم‌کم جا افتاد تا جایی که اینها خود را برتر از دیگر ایرانیان میدانند و بر این باور هستند که چون از نسل محمّد و علی هستند، از حقّ ویژه‌ای برخوردارند...
منبع :دو قرن سكوت
دكتر زرّين کوب
🤝@NinaSajadi
