🟢بازرگان: مشروطهخواهِ تمامعیار
✏️سعید حجاریان📌باید از شکیبایی و صبر
بازرگان سخن گفت. آن آرامش و متانت در کارها را از صبر و شکیباییاش داشت. یادمان هست که حتی از برخی نمایندگان مجلس اول کتک خورد و اهانت شنید، در بهشت زهرا ضرب و شتم شد و اهانت بسیار دید، اما هیچگاه دَم برنیاورد.
بازرگان سلیم النّفس بود. زندگی سالم و پاکی داشت و، دیگر آن که، جوزده نمیشد.
📌بازرگان بارها خود را
ایرانی، مسلمان و مصدّقی نامیده بود. در «مصدّقی بودن» معنای مشروطهخواهی نیز نهفته است. چرا که مصدّق حتی در دادگاه نیز حاضر نشد اعلام کند از قانون اساسی مشروطیت دست کشیده و به شاه خیانت کرده است.
📌انقلابی اتفاق افتاده بود و
بازرگان با آن مواجه شد. می دانیم که، پیش از آن، او در دیداری که در پاریس با امام خمینی داشت پیشنهادهایی طرح کرد. اول این که در همان رژیم مشروطه انتخابات آزاد برگزار شود و انقلابیون و مخالفان برای آزادی انتخابات فعّالیت کنند. دوم آن که نظام مشروطه و قانون اساسی آن ملغی نشود. البتّه، این پیشنهادها عملی نشد. لیکن او در شرایطی سخت نخست وزیر دولت موقت انقلاب شد.
بازرگان در وضعیت پوپولیستی شگفتانگیزی، که هیچ گونه سازگاری با روحیۀ او نداشت، گرفتار شد. یادمان هست که حتی چند بار گفت مردم قدم رنجه کرده و انقلاب کردند. حالا به خانههایشان برگردند تا کشور اداره شود. او پس از انقلاب هم مشروطهخواه باقی ماند.
📌نهضت آزادی به پیروی از
بازرگان همین شیوه را ادامه داد. آنان از قدرت کناره گرفتند و به شیوۀ انتقادی، برنامۀ مشروطهخواهی خویش را پیگیری کردند. در روش کار
بازرگان باید به یک مسألۀ دیگر نیز توجه داشت. او بسیار نخبهگرا بود. میگفت باید برای تودۀ مردم کار کرد، اما این کار را به کمک نخبگان باید انجام داد. شاید به همین دلیل است که تمام گروههایی که
بازرگان در تأسیس و تشکیل یا تقویت آنها نقش داشت مانند انجمن اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی مهندسان یا پزشکان و ... نخبهگرا بودهاند. اکنون باید به نتیجۀ سخن بپردازم. باید پرسید که آیا پروژۀ
بازرگان درست بوده است؟ مسألۀ او میتواند مسألۀ امروز ما نیز باشد؟
🌐لینک متن کامل#مهندس_بازرگان#سعید_حجاریان🌍ندای آزادی در شبکه های اجتماعی:
🌐🌐🌐🌐🌐@nedayeazadinet🌐 nedayeazadi.net🆔@nedayeazadinet | ندای آزادی