🚩📚 دگردیسی ارزش نیروی کار به کارمزد
🖌نوشتهی:
#کارل_مارکسترجمه و تالیف: کمال خسروی
۱۰ ژانویه ۲۰۲۱
🔸 توضیح: فصل هفدهم جلد نخست کاپیتال زیر عنوان «دگردیسی
ارزش، یا به تعبیری، قیمتِ نیروی کار به کارمزد»، نخستین فصل از بخش ششم این کتاب با عنوان عمومی «کارمزد»، کمتر از ۸ صفحه از این کتابِ چندصد صفحهای است. همین چند صفحه اما سرشار است از دقیقترین و غنیترین استدلالهای مارکس در نقد شیوهی تولید سرمایهداری، نقد دستگاه مفاهیم اقتصاد سیاسی و نقد ایدئولوژیِ بورژوایی، بطوری که بسط و برجستهساختن این استدلالها میتواند خود کتاب یا کتابهایی پرحجمتر از کلِ اثر باشد. فشردگی مفاهیم و مقولات گفتمانِ شناختی مارکسی در این فصل، براستی شگفتآور و رشکبرانگیز است.
متن پیشِرو ترجمهی تفصیلی و تفسیری تازهای از این فصل، از جلد بیست و سوم مجموعه آثار آلمانیِ مارکس و انگلس (MEW) صفحات ۵۵۷ تا ۵۶۴، به سیاق ترجمهی است که اخیراً از قطعهی «سرشت بتوارهی کالا و رازِ آن» ارائه دادم. این متن، ترجمهی کامل فصل هفدهم است که در لابلای جملهها و عبارتهای آن، واژهها، جملهها و گاه حتی عبارتهایی طولانی به متنِ ترجمه افزوده شدهاند؛ به قصد و امید توضیح و تفسیر و انتقالِ بهترِ معنا و مفهوم آن. تلاش شده است که افزودهها به شیوهای در متنِ ترجمه جایگیر شوند که به یکدستیِ آن لطمهای نخورد و ــ در صورت موفقیت ــ همچون متنی یکپارچه بهنظر آید. بهلحاظ فنی، بخشهای افزوده، با گزینش رنگی متفاوت (ارغوانی) برای خطِ آنها، از متن اصلی متمایزند، بهطوریکه خواننده میتواند در صورت تمایل با حذف آنها و حفظ خطوطِ سیاهرنگ، متن ترجمهی «خالص» و بدون تفسیر و تعمیم را دراختیار داشته باشد. برای سادهکردنِ کارِ علاقمندان، نسخهی پیدیافِ ترجمهی «خالص»، بدون افزودههای مترجم نیز در فایلی جداگانه، ضمیمه شده است. (ک.خ.)
🔸 در پوستهی بیرونیِ جامعهی بورژوایی، یعنی در سطح ظاهری و جلوهی بیرونیاش که در برابر دیدگان همهی اعضای جامعه ــ سرمایهدار، کارگر، کارمند، زمیندار، خردهفروش، عمدهفروش و غیره ــ قرار دارد، مزد کارگر بهمثابه قیمتِ کار پدیدار میشود، همانا پرداخت مقدار یا مبلغ معینی پول برای مقدار معینی کار. از هر کس بپرسید مزد چیست؟ میگوید: اجرت یا قیمتِ کار. در اینجا از
ارزشِ کار سخن میگویند و بیان پولیِ این
ارزش را قیمتِ طبیعی یا ضروریاش مینامند. فکر میکنند کار، مثل هر چیز دیگر، ضرورتاً ارزشی دارد و این
ارزشِ کار هم باید مثل
ارزش هر چیزِ دیگر، به زبانِ پول و به عنوان مبلغ معینی پول بیان شود؛ بنابراین اسم این مبلغ پول را که در اِزای کار پرداخته میشود، قیمت ضروری یا طبیعیِ کار میگذارند. اما چون بهنظر میرسد این قیمت، مربوط به
ارزشِ خودِ کار است – و از همین رو آن را ضروری یا طبیعی مینامند – و معلوم نیست که حتماً با قیمت «واقعیِ» کار برابر باشد، در نتیجه از سوی دیگر از قیمتهای بازارِ کار صحبت میکنند، یعنی قیمتهایی که مثل قیمت همهی اجناس دیگر بر اثر عرضه و تقاضا تعیین میشوند و بالاتر یا پائینتر از قیمت ضروریاش هستند، یا حول این قیمتِ ضروری نوسان دارند. قیمت ضروری یا طبیعیِ کار یا همان چیزی که تصور میشود نامی برای
ارزشِ کار باشد، معیار و میزانی است که قیمتهای واقعی یا قیمتهای بازار گاهی کمتر و گاهی بیشتر از آن هستند و شاید گاهی تصادفاً درست برابر با آن باشند...
🔸 تردیدی نیست که آنچه در بازارِ کالاها در برابر دارندهی پول ظاهر میشود، در حقیقت کار نیست، بلکه کارگر است. چیزیکه کارگر میفروشد، نیروی کار است؛ یعنی توانایی و شایستگی و آمادگی جسمی و فکری و روانیاش برای انجام کاری مشخص. اما به محض آنکه کارش واقعاً شروع شد، دیگر به او تعلق ندارد و بنابراین دیگر نمیتواند به فرد دیگری فروخته شود. کار جوهر و سنجهی ذاتی یا درونماندگارِ (immanent)
ارزشهاست، اما خودش ارزشی ندارد. بهعبارت دیگر، کار هم خمیرمایه و اسوقُسِ
ارزش است و هم سنجهی مقدارش؛ یعنی مقدار زمانِ اجتماعاً لازمش، معیار و سنجهای ذاتی یا درونی برای اندازهگیریِ مقدارِ
ارزش است...
🔹 متن کامل این مقاله را در لینک زیر بخوانید:
https://wp.me/p9vUft-1VZ#مارکس #کمال_خسروی#نظریه_ارزش #کار_مزدی#نقد_بتوارگی @naghdhttps://t.center/kkfsf