به مناسبت روز بزرگداشت
#فردوسی چند بیت از شاهنامه را با صدای شهرام
#ناظری و موسیقی فرید الهامی در اجرای زندهی گروه فردوسی بشنوید. ابیاتی که گویا هرگز قرار نیست برای ما جنبهی غیرمصداقی پیدا کند:
چو ضحاک بر تخت شد شهریار
برو سالیان انجمن شد هزار (۱)
سراسر زمانه بدو گشت باز
برآمد برین روزگاری دراز
نهان گشت کردار فرزانگان
پراگنده شد کام دیوانگان
هنر خوار شد، جادوی ارجمند
نهان راستی، آشکارا گزند...
البته همانطور که میدانید هزار سال عدد کثرت است و لزومی ندارد حکومت ضحاک دقیقاً نهصد و نود و نه بهاضافهی یک سال بوده باشد. جز آن شاید اشارتی بدین نکته رفته است که در چنین حکومتی، هر سال در چشم مردم، به اندازهی هزار سال میگذرد؛ زیرا ضحاک به قول فردوسی:
ندانست خود جز بد آموختن
جز از کشتن و غارت و سوختن
ایران عزیز ما چنین حکومتهایی را بسیار تجربه کرده است و عجیب است که با وجود آنهمه طوفان بلای کشتن و غارت و سوختن انسانی و فرهنگی، هنوز نشانی از فرزانگی و هنر در این سرزمین دیده میشود. یکی از عوامل آن نیز وجود بزرگی چون فردوسی در تاریخ ادب و فرهنگ ماست. وجود یک نفر مانند این انسان والای بیهمتا، برای فخر و بقای فرهنگی هر ملتی کافی به نظر میرسد.
درود بر تو ای حکیم فرزانهی توس و درود بر ما که فرزندان توایم. و نفرت و نفرین نثار ستمکاران نابخردی که خاک پاک ایران را در طول تاریخ به لوث وجود خویش آلودند و پیام خرد و داد را از زبان شیوای تو نشنودند.
پینوشت:
۱) ضبط دکتر خالقیمطلق چنین است. ناظری متأسفانه از تصحیح ایشان، که معتبرترین چاپ شاهنامه است، استفاده نکرده است.
✍️ مهدی
#فیروزیان @roshananemehr