او میگوید: «دیروز از خانه خودم تا خانه مشتری در میرداماد، ۱۵ هزار تومان پول کرایه اتوبوس، مترو و تاکسی دادم، با همین مقدار هم برگشتم. آنوقت دستمزدی که گرفتم ۲۵۰ هزار تومان بود.» سودابه خانم از سختیهای کار میگوید از اینکه برخی مشتریها بیش از توان کارگر از او انتظار دارند و گاهی زبان به تحقیر و توهین باز میکنند و حقوق کارگر را کامل نمیدهند با این حال خوشحال است که در روزهای پایانی اسفند بیشتر کار میکند چون میتواند بدهیهایش را پرداخت کند و برای دخترانش لباس نو بخرد. او در پاسخ به این سؤال که تکلیف درد دندانش چه میشود، هم میگوید: «پول ترمیم آن را ندارم، میکِشم خودم را راحت میکنم.»
معصومه خانم ۵۶ ساله است، بیماری دیابت دارد. گاهی هم درد معده به سراغش میآید. چهار فرزند دارد؛ بزرگترین آنها پسر و ۲۸ ساله است.
معصومه خانم در پاکدشت ورامین زندگی میکند. در مناطقی مثل خیابان میرداماد، الهیه، شریعتی و پل گیشا مشتری ثابت دارد. گاهی هم از طرف شرکتی که مریم، نماینده آن است به محل کار اعزام میشود.
معصومه خانم نیز از دردهای جسمانی که کارگری سخت در خانههای مردم به او تحمیل کرد سخن میگوید و از اینکه زنان در این شغل هیچ پایگاه حمایتی ندارند: «یکبار برای تمیزی خانه یکی از مشتریها رفته بودم، پسر جوانی بود گفت حیاط و ماشین را هم بشور. گفتم هزینه شستوشوی حیاط جدا محسوب میشود، شستن ماشین را هم انجام نمیدهم، گفت شما انجام بده من از خجالتت درمیآیم. تا ساعت ۱۰ شب در خانهاش کار کردم موقع رفتن ۲۰ هزار تومان بیشتر از دستمزد روزانه به من داد، اعتراض کردم، کار به دعوا کشیده شد و در نهایت او من را که به سن و سال مادرش بودم هل داد و از خانه بیرون کرد. تا ساعت ۱۲ نیمهشب طول کشید تا به خانه برسم. یکی از سختترین شبهای زندگیام بود.
مریم در همین زمینه میگوید: «مثلا مدیر شرکت ما از همه کارگران امضا و تعهد میگیرد که هیچ مسئولیتی در قبال آنان در محیط کار ندارد و اگر اتفاقی برایشان افتاد ما هیچ مسئولیتی نداریم.» شیوه کار شرکتهای خدماتی به این صورت است که مشتری با تماس یا ثبت اینترنتی، درخواست خود را برای کارگر ثبت میکند و سپس کارگر اعزام میشود؛ بنابراین به قول مریم، هیچیک از مشتریها شناسایی نمیشوند. او در پاسخ به این سؤال که آیا کارگران زن با مسائلی مثل تعرض در محیط کار روبهرو بودهاند، میگوید: «از این اتفاقها زیاد داشتیم. چند وقت پیش زن جوانی را به خانه یک مشتری فرستادیم، صاحبخانه مست بود و عورت نمایی کرد.
بیشتر خانمها چون به کار احتیاج دارند، وقتی با این اتفاقها مواجه میشوند، سکوت میکنند .
🔸زنان کارگر خانگی، کارهایی را انجام میدهند که اغلب مردان حاضر به انجام آن نیستند. این نوع کار ازآنجاکه با القاب تحقیرآمیزی مثل «کلفت» شناخته میشود، عزتنفس زنان را بهطور مستقیم نشانه میگیرد و این باور را در آنها ایجاد میکند که جزو اقشار فرودست جامعهاند و حقوقی ندارند.
محمد زاهدی اصل، در یک کار مطالعاتی با عنوان «تجربه زیسته زنان کارگر خانگی» وضعیت برخی از زنان کارگر در شهر تهران را بررسی کرد. یافتههای پژوهشی او و همکارانش اثبات میکند که محرومیت این زنان از کف حمایت اجتماعی، شرایطی را ایجاد میکند که بهرهکشی، جابهجایی وسایل سنگین، ساعات طولانی کار، اخراج خودسرانه، نادیده گرفتن حقوق
امنیت و حقوق مدنی آنان امری عادی تلقی میشود: «گویا کار خانگی به عنوان مسئولیت ذاتی زن دیده شده است، بنابراین ارزش اقتصادی و اجتماعی آن کاهش یافته است.»
کارگریهای خانگی، جزو کارهای اقتصاد غیررسمیاند که آن نیز محصول جامعه بیثباتی است که در آن رانت و فساد وجود دارد. حکومت ایران برای مشاغل خانگی زنان حدود قانونی تعیین نکرده است و رسیدگی به امور زنان کارگر را پشت گوش میاندازد.
حاکمان ایران، زنان سرپرست خانوار را به دلیل اینکه توان زادآوری ندارند، به رسمیت نمیشناسد و حقوق آنان را نادیده میگیرند. این زنان برای سیر کردن شکم فرزندان خود در جامعهای که تنگناهای اقتصادی به مرحله بحران رسیده، با انواع مشکلات مواجهاند اما جمهوری اسلامی ایران ترجیح میدهد بستههای تشویقی خود را به زنانی اعطا کند که به درخواست حکومت برای فرزندآوری پاسخ دهند
#کارگران_خانگی#استثمار_مضاعف#نبود_امنیت_شغلی#رفاه_امنیت_شادی