📝 زنان در سنگر؛ چگونه زنان کمون پاریس را ساختند
🖍مهدی شبانی✍️ کمون پاریس یک جنبش انقلابیِ سوسیالیستی بود که در سال ۱۸۷۱ مدت کوتاهی بر پاریس حکومت کرد. این کمون پس از شکست فرانسه در جنگ با پروس و در پی شورش همهی ناراضیان با هر مرام و عقیدهای تأسیس شد و برنامهای رادیکال برای اصلاحات اجتماعی و اقتصادی داشت.
✍ زنان بهطور فعال در کمون مشارکت داشتند. کمیتههای هوشیاری ایجاد کردند. خواهان آموزش بهتر برای دختران و حقوق برابر برای
زنان شدند. مهمات و لباس فرم برای گارد ملی تولید کردند. جان خود را بهعنوان پرستار و آشپز در میدانهای جنگ به خطر انداختند. سنگرهای دفاعی در سراسر شهر ساختند و در ماه مه در نبرد نهایی علیه ارتش ورسای در کنار مردان جنگیدند. اما بهعلت سلطهی طرفداران پییر ژوزف پرودون، آنارشیست معروفِ زنستیز، بر شاخهی پاریس «انجمن بینالمللی کارگران» که از مهمترین سازمانهای کمون بود، به
زنان اجازهی رأیدادن یا نامزدی برای مناصب دولتی ندادند.
✍ هرچند
زنان میتوانستند در فعالیتهای سیاسی شرکت کنند و در کنار مردان در دفاع از کمون بجنگند، اما همچنان در زندگی روزمره با تبعیض و نابرابری مواجه بودند. بسیاری از
زنان با دستمزدهای کم، ساعات طولانی کار میکردند و همچنان در معرض خشونت و استثمار بودند.
🔺ظهور جنبش زنان و ریشههای مشارکت سیاسی زنان✍ قبل از شورش پاریس، فمینیستهای فرانسوی به طیف وسیعی از مسائل مربوط به برابریِ جنسیتی، بهویژه برابری سیاسی و حقوقی، میپرداختند. قوانین،
زنان را از شهروندیِ کامل محروم میکرد،
زنانِ متأهل را از استقلال جسمانی بیبهره میساخت (شوهر از حقوق نامحدودی برای دسترسیِ جنسی به بدن همسرش برخوردار بود) و
زنان را بی هیچ حقوقی در کنار «نابالغان ... مجرمان و افرادی که از لحاظ ذهنی ضعیف بودند» قرار میداد.
✍ در میان اکثر فمینیستها با توجه به خاستگاه اجتماعیشان، دو نوع مطالبه قابل تفکیک بود.
زنان تحصیلکرده عمدتاً بر برابریِ سیاسی و مدنی (حق رأی) تأکید میکردند؛
زنان طبقهی کارگر بیشتر بر حقوق برابر و دسترسی به آموزش برای دختران تمرکز میکردند.
✍ در دوران کمون، اکثر فمینیستها اهداف حقوقمحور را کنار گذاشتند. آنها این شورش را پایان نهادهای سرکوبگر قدیمی و آغاز نظم جدید میدانستند. انقلاب این فرصت را برای فمینیستهای طبقهی کارگر، سوسیالیست و آنارشیست فراهم کرد تا ورای اختلافات سیاسی با نابرابریهای ساختاریِ جنسیتی و طبقاتی مبارزه کنند.
زنان کمون، با حمایت برخی از مردان، به مبارزه با موانع جنسیتی در کار، سیاست، مذهب و آموزشوپرورش پرداختند.
✍ تعداد کمی از رهبران مرد کمون، به مسائلی که مستقیماً به سرنوشت
زنان مربوط میشد، اهمیت میدادند. هرچند
زنان در این دوره به مناصب قدرت دسترسی نداشتند اما بسیاری از اقدامات کمون به حقوق خانوادهها و کارگران مربوط میشد، از جمله به رسمیت شناختن رابطهی آزاد جنسی (جنبش به
زنان بیوه، متأهل یا غیر متأهل، و همچنین به فرزندان مشروع یا نامشروعِ آنها مستمری پرداخت میکرد). حرکت به سوی حقوق شهروندیِ برابر برای زن و مرد، دسترسی به تحصیل و تسهیل طلاقِ
زنان از پیامدهای غیرمستقیم این اقدامات بود.
✍ در دهم ماه مه ۱۸۷۱ در یک گردهمایی سیاسی در کلیسای سنت-سورینین پاریس، سخنرانی یک کارگر جنسی به نام آماندا حاضران را شگفتزده کرد. او پیشنهاد داد که گردانی متشکل از «
زنان عمومی» (filles publiques) (کارگران جنسیِ ثبتشده در ادارهی پلیس) برای دفاع از کمون پاریس دربرابر ارتش فرانسه ایجاد شود: «ما بیش از ۲۵هزار نفریم. خب، اگر آنها ]رهبران کمون[ ما را سازماندهی و مسلح کنند، قدرت ورساییها را از بین خواهیم برد!» پیشنهاد او با تشویقهای طولانی همراه شد.
✍ برخی از انقلابیون، مانند آنارشیست معروف لوئیز میشل، بهطور جدی از مشارکت
زنان در کمون دفاع میکردند و بر نقش بالقوهی کارگران جنسی، بهویژه در مبارزه برای رهاییِ اقتصادی، تأکید میکردند. اما بسیاری دیگر از فعالان کمون از کمک به کارگران جنسی که در کمیتههای هوشیاری فعال بودند و حتی در نبرد علیه ارتش ملی فرانسه شرکت میکردند، امتناع میکردند. هرچند کمون چالش بزرگی دربرابر سلسلهمراتب بورژواییِ رژیمهای قبلی بود، اما بسیاری از انقلابیون همچنان نگران بر باد رفتن اخلاق اجتماعیِ رایج بودند.
✍ پیامهای متناقض حمایت از تنفروشی و محکومیتِ آن نمونهای از نگرشهای متضاد اعضای کمون به نقش
زنان، بهویژه کارگران جنسی، و حاکی از تداوم اخلاقگراییِ جنسیتی است که جنبشهای انقلابی را برای مدتی طولانی متأثر میساخت./نشر آسو
#تاریخ_زنان#زنان_سیاستhttps://t.center/kanla57