⭕️در مورد قربانیان دهه ۶۰، چند شیوه مشخص و محدود برای اعلام مرگ وجود داشته است. در بیشتر موارد، با احضار خانواده به زندان، به آنها میگفتهاند که زندانیشان اعدام شده است. برخی اوقات، وسایل زندانی را نیز تحویل خانواده میدادهاند. در همه موارد، هیچ جزئیات بیشتری دربارۀ دلیل و نحوه اعدام در اختیار خانواده قرار داده نمیشده است.
🔺رخشنده حسینپور شیوه اعلام خبر اعدام برادرش را اینگونه روایت میکند: «زنگ زدند به خانواده من که بیایید بسیج تهران پارس. مادرم، پدرم، خواهرم و زن برادرم که آزاد شده بوده میروند تهران، طرف تهران پارس. مادرم بیرون میایستد و پدرم و خواهرم میروند تو. پدرم تعریف میکرد که زمین وسیعی و ساختمانی بود و وارد میشوند. به پدرم میگویند این ساک پسرت است. پدرم میگوید حاج آقا پسر من چه کار کرده بود؟ گفته بود پسرت در حمله مرصاد دست داشته. پدرم میگوید پسر من اصلاً مجاهد نبوده پسر من چپ بوده چطور میتوانسته در حمله مرصاد دست داشته باشد؟ میگوید دیگر حرف اضافه نزن این ساک پسرت است.»
امسال هم نیز مثل هرسال ، پنجشنبه و جمعه آخر سال به مزار عزیزانشان میروند تا سال را در کنار آنها به پایان برند. هزاران مادر در سراسر ایران، هنوز نمی دانند مزار عزیزانشان کجاست. #خاوران مزار جمعی صدها زندانی سیاسی است که در سال ۱۳۶۷، به شکل مخفیانه اعدام شدند. #مادران_خاوران سالهاست که هر هفته به گورستان خاوران رفته و عکس هایی برای تاریخ به یادگار میگیرند. بسیاری از مادران درگذشتند بی آنکه نشانی از فرزند خود بیابند. اگر به خاوران رفتی، برای ما عکسی به یادگار بگیر ... خاورانها درهمه جا به گستره ایران وجود دارند، از بهشت رضا تا وادی رحمت، از باغ رضوان تا... ***** #دهه۶۰#گورهای_جمعی#حقیقتخاکشده#کشتار۶۷#دادخواهی ⭐⭐⭐✊🔥 https://t.center/ckateratjanbaktegan
◾️ایرانیان، پنجشنبه و جمعه آخر سال به مزار عزیزانشان میروند تا سال را در کنار آنها به پایان برند. هزاران مادر در سراسر ایران، هنوز نمی دانند مزار عزیزانشان کجاست. 🔺#خاوران مزار جمعی صدها زندانی سیاسی است که در سال ۱۳۶۷، به شکل مخفیانه اعدام شدند. #مادران_خاوران سالهاست که هر هفته به گورستان خاوران رفته و عکس هایی برای تاریخ به یادگار میگیرند. بسیاری از مادران درگذشتند بی آنکه نشانی از فرزند خود بیابند. اگر به خاوران رفتی، برای ما عکسی به یادگار بگیر ... خاورانها درهمه جا به گستره ایران وجود دارند، از بهشت رضا تا وادی رحمت، از باغ رضوان تا... ***** #دهه۶۰#سرکوب_مخالفان_سیاسی#گورهای_جمعی#حقیقتخاکشده#کشتار۶۷#مصونیت#دادخواهی ⭐⭐⭐✊🔥 https://t.center/ckateratjanbaktegan
◾️ایرانیان، پنجشنبه و جمعه آخر سال به مزار عزیزانشان میروند تا سال را در کنار آنها به پایان برند. هزاران مادر در سراسر ایران، هنوز نمی دانند مزار عزیزانشان کجاست. 🔺#خاوران مزار جمعی صدها زندانی سیاسی است که در سال ۱۳۶۷، به شکل مخفیانه اعدام شدند. #مادران_خاوران سالهاست که هر هفته به گورستان خاوران رفته و عکس هایی برای تاریخ به یادگار میگیرند. بسیاری از مادران درگذشتند بی آنکه نشانی از فرزند خود بیابند. اگر به خاوران رفتی، برای ما عکسی به یادگار بگیر ... خاورانها درهمه جا به گستره ایران وجود دارند، از بهشت رضا تا وادی رحمت، از باغ رضوان تا... ***** #دهه۶۰#سرکوب_مخالفان_سیاسی#گورهای_جمعی#حقیقتخاکشده#کشتار۶۷#مصونیت#دادخواهی ⭐⭐⭐✊🔥 https://t.center/ckateratjanbaktegan
https://t.center/ckateratjanbaktegan ردی از خون بر خاک پاک زنجان در تابستان سال ۶۷، نزدیک به ۹۰ زندانی سیاسی هوادار سازمانهای مختلف چپ و دیگر سازمانها در زندان کمربندی زنجان مشغول گذراندن دوران حبس خود بودند. این زندان همچنین یک بند کوچک زنان نیز داشته است. رحمت غلامی، زندانی سیاسی جانبهدربرده از کشتار ۶۷ میگوید به هیچ کس از خانوادههای جانباختگان زنجان، پیکر فرزندانشان و جای دفن آنان نشان داده نشده است. بتول فقاهتی، فعال سیاسی، نیز از قول منابع آگاه محلی چنین میگوید: «نگهبان قبرستان گفته شب ديدم ماشينهاى زيادى وارد قبرستان شدند و گودال بزرگى كندند بعد با سه ماشين جنازهها را به گودالها ريختند. من با فانوس جلو رفتم و گفتم چه كار مىكنيد؟ آنها مرا از محوطه دور كردند و گفتند برو توی اتاقت و ضمنا چيزى هم نديدهاى. بعد با سه ماشين ديگر روى جنازهها آهك ريختند. فرداى آن شب تلخ به محل دفن اين شهدا رفتم و دست يكى از اين کشتهشدگان را ديدم كه با لباس و بيرون از خاك بود، كمى زمين را كندم و دست را زير خاك گذاشتم.» بتول فقاهتی از قول این منبع آگاه محلی میگوید: «تا يك سال بعد از کشتار ۶۷ هنوز آثار آهك روى زمين ديده مىشد. مادران که شنيده بودند بچههایشان را آنجا دفن كردهاند با همدیگر میرفتند و فاتحه میخواندند. بعدها آنجا را كاملا صاف كردند و از سال ٨١ شروع به دفن كسان ديگر روى محل این گور جمعی کردند.» #زندانی_سیاسی#شکنجه#جمهوری_اسلامی#دهه۶۰#دادخواهی ⭐⭐⭐✊🔥 https://t.center/ckateratjanbaktegan
⭕️ساعت ١٢ و نیم روز ٢۴ دیماه ١٣۷۵، #احمد_تفضلی نمیدانست که این آخرین حضورش در دانشگاه تهران است. او پس از آن ساعت، هرگز به منزلش در شمیران نرسید. حدود ساعت ۹ شب مأموران گشت پاسگاه انتظامی باغ فیض پیکرش را در کنار خودروی او پیدا کردند. پایش از چند جا شکسته بود، اما علت مرگ، اصابت ضربه به مغز اعلام شد. گفته میشود این سانحه ساختگی را ماموران #وزارت_اطلاعات برای طبیعی جلوه دادن مرگ احمد تفضلی ترتیب داده بودند.
🔻دکتر احمد تفضلی، زبانشناس، ایران شناس، پژوهشگر، مترجم و متخصص زبان پهلوی و استاد زبانهای باستانی در دانشگاه تهران بود و از معدود صاحبنظران زبان پهلوی در عرصه بینالمللی محسوب میشد. از وی به عنوان یکی از قربانیان قتلهای سیاسی روشنفکران و نویسندگان یاد میشود.
⭕️در حاشیه گورستانی در مسیر جاده مسجد سلیمان به دهستانی به نام تُلبُزان، یک سازه سیمانی با پنج برآمدگی غیرعادی وجود دارد که اندازه هرکدام از یک سنگ قبر عادی خیلی بزرگتر است. بر روی یکی از آنها نام علیجمعه سبزدل و تاریخ مرگ را ۱۳۶۷ نوشتهاند که این ظن را تقویت میکند که باقی سازههای سیمانی هم محل دفن زندانیان سیاسی مسجد سلیمان است که در سال ۱۳۶۷ اعدام شدهاند.
🔻ابراهیم دلا که خود تا چند روز مانده به وقوع کشتار ۶۷ در زندان مسجد سلیمان به اتهام هواداری از یکی از سازمانهای چپ زندانی بود و در همان زمان به زندان اهواز منتقل شده بود بر اساس شنیدههایش از منابع آگاه میگوید که برخی از اعدامشدگان مسجد سلیمان را در این منطقه دفن کردهاند.
🔻مهری القاسپور، زندانی سیاسی جانبهدربرده از کشتار ۶۷ در اهواز که اهل مسجد سلیمان است، درباره این سازه سیمانی چنین تحلیل میکند: «اگر دقت کنید، کل این محوطه را یعنی نه فقط روی گورها بلکه اطرافش را هم با سیمان پوشاندهاند. انگار میخواستهاند آنچه زیر آن است را پنهان کنند. در عین حال، برآمدگی روی گورها، خیلی بزرگتر از اندازه قبر طبیعی است که باز هم نشان میدهد که میخواستهاند وانمود کنند زیر هر کدام از این گورها فقط یک نفر دفن شده است.» https://t.center/ckateratjanbaktegan 🔻بر اساس فهرستهای مختلف موجود، بین ۲۰ تا ۳۰ زندانی سیاسی در جریان کشتار ۶۷ در مسجد سلیمان اعدام شدهاند. فقط به تعداد کمی از خانوادههای این اعدامشدگان مکان مشخصی را به عنوان قبر انفرادی در یکی از قبرستانهای مسجد سلیمان نشانی دادهاند و بقیه خانوادهها اطلاعی از محل مزار فرزندانشان ندارند. 🔻در استان خوزستان حداقل دو مکان دیگر هست که در آن با استفاده از سازههای سیمانی روی مزارهای جمعی را پوشاندهاند. یکی از آنها در منطقه پادادشهر اهواز و دیگری در گورستان سید امیر، در مسیر جاده اهواز به ماهشهر است. *****
✊در سال ۱۳۶۷، کشتار جمعی زندانیان سیاسی در زندان نیروی دریایی رشت با ویژگیهایی کم و بیش شبیه نقاط دیگر ایران اتفاق افتاد. خانوادهها تا ماهها از سرنوشت فرزندانشان بیخبر بودند و بعدتر، وقتی خبر اعدام آنها را دادند، در بسیاری از موارد از دادن نشانی محل دفن خودداری کردند.
✊شایسته وطندوست که خود از جانبهدربردگان کشتار ۶۷ در زندان نیروی دریایی رشت است و همسرش فرزان ببری را که در بند مردان همان زندان حبس بوده در این کشتار از دست داده است، میگوید: «خانوادهاش دقیقاً پاییز ۶۸ مطمئن میشن که اعدام شده. قبل از این بود که گالیندو پل بیاید برای بررسی، اینها رو صدا کرده بودند و بهشون گفته بودند که اینجا قبر بچهتونه، بعد بیایید وسایلش را ببرید. جایی که نشان داده بودند یه قبرستونی تو کولیور (کُلویر) بوده است که در واقع خودشان درست کردهاند.»
✊با این همه، او و برخی دیگر از خانوادهها هیچگاه این ادعا را که نزدیک به یک سال و نیم بعد از اعدام عزیزانشان و بدون اینکه هیچگاه پیکر آنها را ببیند مطرح شده بود باور نکردند. آنها براساس شنیدههایشان از افراد محلی اعتقاد دارند که عزیزانشان در یک گور جمعی در انتهای گورستان لالهزار بندرانزلی دفن هستند.
🔥محوطهای که احتمال میرود مزار جمعی در آن باشد، در ضلع شمال غربی گورستان لالهزار بندر انزلی واقع است. عکسهایی که در اختیار عدالت برای ایران قرار گرفته، نشان میدهد ساخت قبرهای جدید در نزدیکی این محل آغاز شده است و اگر به همین شکل پیش رود، محلی که احتمال وجود مزار جمعی قربانیان کشتار ۶۷ است، کاملا در زیر قبرهای جدید قرار خواهد گرفت و محو خواهد شد.
⭕️چهار سال پیش در چنین روزی، جنبش دادخواهی ایران، پروانه میلانی را که بیش از سه دهه برای روشن شدن حقیقت و اجرای عدالت تلاش کرده بود، از دست داد.
🔺پروانه میلانی، خواهر رحیم میلانی زندانی سیاسی اعدام شده در دهه ۶۰ و از فعالان جنبش دادخواهی در ایران، در دهم دی ماه ۱۳۹۳ درگذشت. او از نخستین روزهای پس از اعدام برادرش در پی دادخواهی زندانیان سیاسی #اعدام شده و حق خانوادهها برای دانستن حقیقت و سوگواری بود و تا آخرین روزهای زندگی ازاین تلاش دست نکشید. او همواره با حضور در #خاوران و مراسم بزرگداشت اعدامشدگان سعی در زنده نگاه داشتن یاد و راه آنها داشت و شعرهایی بسیاری نیز در این رابطه سرود.
🔺پروانه میلانی علاوه بر پیگیری از طریق مراجعه رسمی، مصاحبه با رسانهها را نیز به عنوان یک روش دادخواهی در پیش گرفته بود. پس از آن نیز در اوایل دهه ۸۰ که اطلاعرسانی رسانه درباره اعدامشدگان دهه ۶۰ هزینههای سنگینی را به خانوادهها تحمیل میکرد، با مصاحبهای که در شهریور ۱۳۸۰ با رادیو آزادی داشت این تابو را شکست. پس از آن بود که مادران خاوران و بستگان اعدام شدگان در داخل و خارج از کشور از هر فرصتی برای طرح خواسته هایشان استفاده کردند.
🔥فروغ تاجبخش (مادر لطفی) که یک گور دستهجمعی در کنار قبر فرزندش کشف شده بود، یکی از نخستین شاهدان گور دستهجمعی #خاوران و اجساد دفن شده در آن بود. او از شناختهشدهترین #مادران_خاوران، مادر انوشیروان لطفی است که خرداد ۱۳۶۷ #اعدام شد.
✊فروغ تاجبخش نخستین مواجهاش با این گور دستهجمعی را اینگونه روایت میکند: « روز چهلم انوش شد. رفتیم و گل گذاشتیم. یك دفعه خواهر من گفت: اى واى این دست چیه اونجا افتاده؟ برگشتیم و نگاه كردیم و دیدیم بله دستى از خاك بیرون زده است. جوانها را سطحى خاك كرده بودند. همه زنها داد زدند. فردى با خودش دوربین آورده بود، تا دید شرایط این طورى شده و مادرها داد مىزنند، عكس گرفت. خود من پیكر تعدادى از جوانها را دیدم، جوانى كه تیرى در پیشانىاش زده شده بود. بعد سریع، ماشین گشت آمد. دوربین را قایم كردند. بعدها شنیدم كه یك روز صبح با پروژكتور آمدهاند و عكس گرفتهاند. اما سرى اول مربوط به همان روز بود كه به دست كسانى كه مىخواستند ببینند، رسید.»