بریده‌ها و براده‌ها

✍️فولاد مبارکه، فولاد در ژاپن، فولاد در آمریکا یا فولاد در چین؟
(تاملی درباره صنعت فولاد)

🖊محمدرضا اسلامی

🔷 پیش از پرداختن به بحث #فولاد_مبارکه ضروری است که نگاهی داشته باشیم به اینکه اساسا جایگاه ایران در صنعت فولاد دنیا در کجاست؟ و کشور در چه جایگاه جهانی قرار می گیرد؟

🔴 ایران در فولاد کجاست؟ و مبارکه کجاست؟

فولاد، یک محصول اساسی در توسعه کشورها محسوب می شود و هر کشوری برای قرارگیری در مسیر توسعه، نیاز جدی به فولاد در صنایع مختلف و طرحهای زیربنایی دارد.

صنعت فولاد جزء "صنایع مادر" محسوب می شود . امروز در جهان میزان تولید فولادِ یک کشور ارتباط مستقیمی با توسعه داشته و بسیاری از صنایع کشورها وابستگی شدید به فولاد دارند.

انجمن جهانی فولاد در بروسل بلژیک قرار دارد و همه ساله گزارش تولید کشورها را منتشر می کند.
🔷گزارش زیر مربوط به تولیدات سال گذشته است:
(واحد برآورد تولید فولاد، «میلیون تُن در سال» است)

✳️ تولید فولاد در سال 2021:
✔️ایران: 28 میلیون تن
✔️ آمریکا: 85 میلیون تن
✔️ ژاپن: حدود 100 میلیون تن
✔️چین: کمی بیش از 1000 میلیون تن!

نکات گزارش:
▪️یعنی تولید فولاد ژاپن حدودا 4 برابر ایران است و تولید فولاد چین بیش از 10 برابر ژاپن است.
▪️نکته جالب دیگر در این گزارش اینکه تولید فولاد ترکیه حدودا برابر با تولید فولاد آلمان است (40 میلیون تن)
▪️در روزهای پایانی سال ۹۹ فولاد مبارکه به رکورد تولید بیش از ۱۰ میلیون تُن فولاد خام دست یافت.

🔵کمر فولاد را شکستیم
سوال اساسی اینجاست که چطور در ژاپن که نه منابع گاز هست و نه سنگ آهن (!) سالانه 100 میلیون تن فولاد تولید می شود؟ (این لینک) و سوال دیگر اینکه چطور در چین که 10 برابر ژاپن فولاد تولید می شود مسئله تخلفات مالی و اختلاس و... در چنین صنعت عظیمی کنترل می شود؟ چطور گزارشهایی مشابه گزارش اخیر #فولاد_مبارکه منتشر نمی شود؟

صنعت فولاد یک صنعت قدیمی در ایران محسوب می شود و از این لحاظ در کشور غیر صنعتی ایران، این صنعت «ریشه» و بُنیه دارد.

شرکت ملی فولاد ایران در سال ۱۳۳۸ به نام شرکت ملی ذوب آهن ایران تشکیل شد. یعنی یک صنعت 63 ساله.

با کشف و اثبات وجود ذخایر عظیم گاز طبیعی کشور و توسعه روش احیاء مستقیم در دنیا، ایجاد صنایع فولاد به روش احیاء مستقیم مورد توجه قرار گرفت و شرکت ملی صنایع فولاد ایران در سال ۱۳۵۱ با هدف ایجاد واحدهای فولاد سازی به روش احیاء مستقیم تأسیس گردید.

🔵 اینکه انتشار یک گزارش مانند گزارش اخیر، چه ضربه کاری و اساسی به کمر این صنعت وارد می کند نیاز به شرح و بسط ندارد.
در #چین که ده ها واحد تولید فولاد بزرگتر از فولاد مبارکه وجود دارد، قطعا اختلاف دیدگاه در برخی قراردادهای مالی/سیاستهای اداره کارخانه وجود دارد، ولی این اختلاف دیدگاهها و تخلفات از طریق کارشناسی بررسی می شود و ماجرا در «رسانه» و کفِ دست و در موبایلهای افکار عمومی حل نمی شود.

🔵امروز در افکار عمومی چنین نقش بسته که در فولاد مبارکه 92 هزار میلیارد تومان #اختلاس شده است. این تلقی عمومی وحشتناک است. ما با این کار کمرِ یکی از قدیمی ترین صنایع خود را شکستیم. سرمایه اجتماعی و آبروی ده ها مدیر و صدها مهندس ارشد یک شرکت را بردیم. کاری کردیم که یکی از موفقترین واحدهای صنعتی کشور، در افکار عمومی مترادف شود با «اختلاسگاه».

🔴مه آفرید خسروی
حال که بحث فولاد پیش آمده ضروری است که یادی کنیم از کسی که گروه ملی صنعتی فولاد ایران در #خوزستان را خرید و کارش به اعدام کشید.
مساله اساسی در کشور ما این است که میان «ادارۀ دولتی» بنگاههای بزرگ صنعتی یا «واگذاری» آنها به بخش خصوصی «بلاتکلیف» آویزان مانده ایم. ما بخش خصوصیِ قوی مانند ژاپن، آلمان نداریم؛ و وقتی که کارخانه فولاد را واگذار می کنیم حاصلش می شود مه آفرید. وقتی هم که واگذار نمی کنیم حاصلش می شود مبارکه.

نه واگذاری به «بخش خصوصی»(؟) با آن روش صحیح است و نه مفتضح کردنِ یک مجموعه دولتی به این شکل درست است.

اصلِ ماجرا این است: ما بلاتکلیفیم.

آقای طیب نیا راحت می گفت: سازمان دولتی یعنی رانت و... ولی نمی گفت که سازمانِ خصوصیِ واقعی را چطور شکل دهیم که انتهای کارش به مه آفرید ختم نشود؟

🔵برویم و بیاموزیم
مساله این نیست که «تکنولوژیِ تولید فولاد» را بلدیم. مساله اساسی این است که ما نمی دانیم «دیگران» برای ادارۀ بنگاههای بزرگ چه کرده اند؟ ما نه ژاپن را درست می شناسیم و نه چین را. نه حتی آلمان را. با آمریکا هم که قهریم.

ما باید اذعان کنیم به اینکه نیاز داریم بیاموزیم. همیشه به دنبالِ فن آوری بوده ایم، ولی باید برویم و تلمّذ کنیم و ببینیم که در واحد فولاد سومی تومو ژاپن یا در Baowu Group چین (که 11 برابر فولاد مبارکه است) چگونه به تخلفات رسیدگی می شود؟ و چگونه حیثیتِ یک واحد صنعتی عظیم با 300 برگه کاغذ آ-چهار نابود نمی شود؟

t.center/solseghalam

🔥 ام‌الفساد فولاد کجاست؟/ زمانی که رانت قانونی می‌شود!

✍️ به بهانه گزارش هیئت تحقیق و تفحص مجلس در خصوص فساد ۹۲ هزار میلیارد تومانی

✍️اختصاصی چیلان:
🔻گزارش هیئت تحقیق و تفحص مجلس در مورد عملکرد شرکت #فولاد مبارکه در سنوات گذشته، جمع «تخلفات» در این شرکت را ۹۱ هزار و ۸۷۳ میلیارد تومان عنوان کرده است. این عدد آنقدر بزرگ است که می‌تواند برای ماه‌ها مهمات یک جنگ رسانه‌ای و تبلیغاتی را فراهم کند.

🔻وقتی گزارش تحقیق و تفحص را ورق می‌زنیم و ترکیب این «تخلف» را واکاوی می‌کنیم پی می‌بریم که ۵۷ هزار و ۷۴۸ میلیارد تومان آن، رانت دستورالعمل‌های ابلاغی و قیمت‌های دستوری تحمیل شده به فولاد مبارکه بوده و در واقع ۶۳ درصد مبلغ «تخلفات» ادعایی، هیچ ربطی به شرکت فولاد مبارکه نداشته، جز این‌که این شرکت خود قربانی رانت‌های توزیعیِ قانونی بوده که اکنون این قربانی، با کمال تأسف در جایگاه متهم نشسته است! این بخش، عمده‌ترین بخش تخلفات ادعایی در گزارش تحقیق و تفحص را تشکیل می‌دهد و وجوه مختلفی که در گزارش تحقیق و تفحص وجود دارد، توسط قوه قضائیه مورد رسیدگی و صحت‌سنجی قرار خواهد گرفت که این رسیدگی قضائی، زمینه‌ساز افزایش شفافیت و اجرای عدالت خواهد شد.

🔻در مورد دستورالعمل‌های رانت‌زا باید گفت که تنها در فاصله ۱ مرداد تا ۲۰ شهریور ۱۳۹۷، با ابلاغ یک دستورالعمل وزارت صمت، ظرف مدت ۵۰ روز ۵ هزار میلیارد تومان رانت تفاوت قیمت‌های دستوری فولاد در بورس کالا و بازار آزاد، توزیع شد.

🔻از پیش از صدور این دستورالعمل تا در کل مدت اجرای آن، تشکل‌های صنفی و تخصصی و کارشناسان نسبت به این رانت هشدار دادند اما این هشدارها افاقه نکرد و بعداً در ۲۰ شهریور ۹۷، دستورالعمل مربوطه لغو شد و عنوان شد که خریداران باید مابه‌التفاوت پرداخت کنند.

🔻خریداران اما به دیوان عدالت اداری شکایت کردند و به درستی حکم گرفتند که «معامله قطعی، مابه‌التفاوت ندارد»!

🔻این دستورالعمل اما پایان قیمت‌های دستوری و در نتیجه رانت‌های قانونی نبود. در ماه‌ها و سال‌های بعد، قیمت‌گذاری دستوری با انواع و اقسام دستورالعمل‌ها، ابلاغیه‌ها شیوه‌نامه‌های غیرکارشناسی و خلق‌الساعه ادامه یافت و حتی طرحی در مجلس برای «تنظیم بازار فولاد» مطرح شد.

🔻اکثر قریب به اتفاق این دستورالعمل‌ها اما ماهیتاً نه دستورالعمل‌هایی برای «تنظیم بازار فولاد»، بلکه ریل‌گذاری‌های مقرراتی و قانونی برای توزیع رانت بودند! رانتی که هم‌اکنون مبلغ آن تنها در فروش محصولات یک بنگاه فولادی، بنا به گزارش هیئت تحقیق و تفحص مجلس، بالغ بر ۵۷.۷ هزار میلیارد تومان عنوان می‌شود! قابل ذکر است که چیلان در سنوات اخیر، طی گزارش‌هایی تحت عنوان «داستان دستور» به دستورالعمل‌هایی که باعث ایجاد رانت در بازار فولاد می‌شدند، پرداخته است.

🔻اگر ام‌الفساد فولاد مصوبه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که با چرخاندن یک قلم، هزاران میلیارد تومان رانت قانونی ایجاد می‌کنند، سوال این است که متهم این فساد چه کسی باید باشد؟ حقیقت غیرقابل انکار این است که فولادسازان از سالیان قبل خود مخالف صریح قیمت‌گذاری دستوری (شیوه قانونی توزیع رانت) بوده‌اند.

🔻آیا بنگاهی تولیدی که کارکنان آن در سخت‌ترین شرایط، چرخ تولید را چرخانده‌اند و مدیران آن در بی‌سابقه‌ترین شرایط تحریمی و با وجود چالش‌هایی همچون کمبود برق و دشواری تأمین مواد اولیه و قطعات و تجهیزات تولید، مانع از توقف عملیات تولیدی شده‌اند و حتی رکورد تولید را شکسته‌اند، باید بر صندلی متهم بنشینند؟

🔻فولاد مبارکه محصولات خود را در بورس کالا به مشتریان تأییدشده در سامانه بهین‌یاب وزارت صمت فروخته است. قیمت پایه عرضه نیز نه توسط فولاد مبارکه، بلکه توسط بورس کالا و وزارت صمت تعیین شده است. این‌که قیمت همان محصول در بازار آزاد، حتی ۱۰ برابر قیمت عرضه در بورس کالا باشد، حقیقتاً چه دخلی به فولاد مبارکه دارد؟!

🔻این‌که در نتیجه قیمت‌گذاری دستوری و ابلاغیه‌های غیرکارشناسی، ۵۷.۷ هزار میلیارد تومان رانت به خریداران محصولات فولاد مبارکه تعلق گیرد، تخلفِ فولاد مبارکه است یا تخلف نهادهایی که دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌ها را صادر و اجرا کرده‌اند؟

🔻فولاد مبارکه با میلیون‌ها سهامدار آن که اکثریت آن دارندگان مستضعف سهام عدالت هستند، قربانی این رانت قانونی هستند.

🔻لطفاً اگر بر این رانت قانونی، نام تخلف می‌نهید، تا جاری شدن کاملِ عدالت به آن رسیدگی کنید و مسببان واقعی این رانت را بر جایگاه متهم بنشانید.

👇مشروح:
https://chilanonline.com/2022/08/22/43892/
@chilanonline

#برجام #تحریم
طبق وعده داده شده، #ترامپ از ابزار تحریم برای تلافی حمله موشکی ایران به پایگاه نظامیان آمریکا در #عراق استفاده کرد 👈 صنایع سنگ آهن و فولاد و آلومینیم و مس هدف جدید تحریمها عنوان شده است

فهرست شرکتهای اعلامی امروز بعضا تکراری و شامل #فولاد (مبارکه)، آلومینیم المهدی (#مپنا) و ایرالکو #فایرا ، فولاد #ارفع ، #ذوب آهن اصفهان، گل گهر #کگل ، فولاد هرمزگان #هرمز ، فولاد آلیاژی ایران #فولاژ ، آهن و فولاد #غدیر ، فولاد خوزستان #فخوز ، ملی مس #فملی ، فولاد اکسین، فولاد صبا، فولاد کاوه جنوب #کاوه و تعدادی شرکت بازرگانی میشوند

چند نکته:
1️⃣ محصولات تولیدی حوزه معدن و صنایع معدنی ایران مشابه دنیا به #دلار قیمت گذاری و به فروش میرسند ... این حوزه از افزایش قیمت #دلار در برابر #ریال انرژی گرفته و مزیت رقابتی آنها تقویت میشود و لذا شرکتهای این حوزه به همراه سهامداران آنها، یکی از برندگان اصلی تحریم هستند!

2️⃣ ترامپ در 18 اردیبهشت 1397 از #برجام خارج شد و دور اول تحریم (15 مرداد 1397) شامل تحریم طلا و فولاد و آلومینیم و فلزات با هدف کاهش منابع ارزی کشور بود ... بعد از این، آمریکا به بهانه های مختلف در چندین مرحله اقدام به اعمال تحریمهای تکراری بروی این حوزه کرده و در مورد شرکتها، بعضا تا 3 بار آنها را تحریم کرده تا جو روانی در جامعه بوجود آورد

3️⃣ اگر هدف صادرات و منابع ارزی شرکتهای معدن و صنایع معدنی بزرگ باشد، این گروه صادرات خود را از طریق 2000 کارت بازرگانی خصوصی داخلی و خارجی انجام میدهد و بر خلاف #نفت انعطاف کافی برای مقابله با محدودیتها را دارند ... برخی الگوهای جدید صادرات، اصولا از سیستمهای بانکی بین المللی استفاده نمیکند و لذا قدرت اعمال تحریم آمریکا را به حداقل میرساند

#کامودیتی تحریم همواره یک ریسک و تهدید بزرگ بوده و بایستی به هر نحو مدیریت شده و از آن دوری نمود! شرکتهای بزرگ معدن و صنایع معدنی ابزار کافی و نوین برای مقابله با محدودیتها دارند و عملکرد بیش از 2 سال گذشته این گروه نشان از موفقیت و افزایش سودآوری و تولید این گروه دارد 👈 البته این توان به معنی استقبال از تحریم نیست و لازم است حاکمیت، سیاست گذاری بین المللی خود را به گونه ای بروزآوری نماید تا تهدیدات تحریم به حداقل کاهش یابد
@Commodities