دانشجویان متحد

🔵 سیل‌زایی سدها

🖌 رضا رمضانی

🔻 یکی از مصداق‌های تحلیل‌های دم‌دستی و ناقص، ابراز نظرهایی است که برخی از مقامات رسمی درباره اثر و کارکرد سدها در پدیده سیل ارائه می‌دهند. بسیاری از مسئولان رسمی کشور و طراحان و اجراکنندگان طرح‌های سدسازی با این تحلیل که مخازن سدها با نگهداشت بخش عمده‌ای از سیل، در کنترل آن تاثیر معناداری داشته و حتی بخشی از تهدید آن را به فرصتی برای فصل‌ها و سال‌های بعد تبدیل می‌کنند، سدسازی را در مدیریت پدیده سیل عاملی مطلوب ارزیابی کرده‌اند. اما آیا کارکرد سدها در پدیده سیل محدود به همین موارد است؟

🔻سدها در بالادست و پایین دست خود، پوشش گیاهی حوضه را دچار تغییر و تضعیف می‌کنند. پوشش گیاهی سبب کاهش حجم رواناب، کاهش سرعت و قدرت تخریب آن و نیز جلوگیری از ورود حداکثری مواد فرسایشی به رواناب می‌شود. به عبارت دیگر سدها با تضعیف پوشش گیاهی باعث ایجاد ناهنجاری‌های اکولوژیکی شده و احتمال بروز سیل و قدرت تخریب آن را افزایش می‌دهند.

🔻 ابعاد عملیات عمرانی سدها بسیار گسترده است. این بدان معنی است که سدسازی‌ها حجم گسترده‌ای از خاک‌برداری، برداشت مصالح از منابع قرضه، انباشت مواد باطله و ... را به دنبال دارند. این مولفه به معنای افزایش ضریب فرسایش در حوضه آبریز است که حداقل دو اثر خواهد داشت. با افزایش ضریب فرسایش، سرعت شارش افزایش می‌یابد. افزایش سرعت شارش از یک سو سبب کاهش میزان نفوذ آب به لایه‌های زیرین شده و از طرف دیگر «اندازه حرکت» بیشتری را سبب می‌شود و در نتیجه قدرت تخریب و حجم سیل را افزایش می‌دهد. اثر دیگر آن است که بخش‌هایی از حوضه آبریز که به عملیات عمرانی اختصاص یافته‌اند نه تنها قادر نخواهند بود که از طریق کارکردهای طبیعی اکولوژیکی عاملی برای کنترل سیل باشند بلکه با بارگذاری مواد فرسایشی افزوده، حجم و قدرت سیل را افزایش می‌دهند.

🔻 متن کامل:
🌐 http://bit.ly/2kvQU2t

#یادداشت_دانشجویی
#محیط_زیست
#سیل
#سدسازی

🔰 منبع: #نشریه سلام، انجمن اسلامی دانشجویان نواندیش دانشگاه فردوسی مشهد
🆔 @anjmotahed