📝 ایمن سازی فضاهای عمومی برای زنان
✍️نیکزاد زنگنه
🔺طراحی شهری قطعا تنها عامل تاثیرگذار بر احساس
امنیت زنان نیست اما باید به عنوان بخشی مهم و اساسی از یک رویکرد چند سطحی توسعه
امنیت اجتماعی مد نظر قرار بگیرد. امروزه برنامه ریزی شهری در پاسخ به رهیافت های گذشته ای که درتعریف، تفسیر و اقدام برای برنامه ریزی تجارب زنان را نادیده می گرفت، به شدت به ابعاد جنسیتی حساسیت نشان می دهد. اکنون دوران برنامه ریزی سوم شامل مفاهیمی مانند جنسیت وبرنامه ریزی هدفمند است که هدفش کشف، آزمون، تجزیه و تحلیل و به چالش کشیدن فکر و اقدام برنامه ریزی متعارف از منظر جنسیت است.
🔲 اهمیت مشارکت زنان در فرآیند برنامه ریزی شهری
🔺تجربه زنان از
امنیت در نواحی شهری با تجربه مردان متفاوت است. مجموعه های شهری و شیوه های طراحی شده آن روی سطوح ترس و
امنیت زنان تاثیر می گذارد. زنان به طور مشخص نقشه های تفضیلی ذهنی از بخش هایی از مکان های شهری ایمن از نظر خودشان و همچنین مکان هایی را که باید از آنها دوری کنند، بر می سازند.
▫️ ترس، نقش مهمی از نحوه استفاده زنان از مکان های عمومی دارد؛ بنابراین برای تضمین حضور برابر آنها در فضاهای عمومی، زنان باید در فرآیند برنامه ریزی و طراحی شهری مشارکت فعال داشته باشند (حامدی و نعیمی،1389).
🔲 تعریف ایمن سازی فضاهای عمومی برای زنان
🔺برنامه ریزی و طراحی فضاهای عمومی ایمن برای زنان به معنای ایجاد مکان هایی است که احساس
امنیت آنها را افزایش می دهد و کاهش ویژگی های فضایی است که در زنان احساس عدم
امنیت ایجاد می کنند. برنامه ریزان، طراحان و معماران در هنگام برنامه ریزی و طراحی فضاهای عمومی ایمن برای زنان روی عناصری مانند نورپردازی، محوطه سازی، گسترش دید فضایی، رفت و آمد اتومبیل و عابران پیاده، مبلمان شهری، نقاط پنهان بالقوه، پرسنل امنیتی، نزدیکی به فضاهای عمومی دیگر، نزدیکی به خدمات اورژانس و دسترسی آسان به وسایل حمل و نقل عمومی تمرکز ویژه ای دارند. هرکدام از این موارد از دیدگاه زنانی که از فضاهای عمومی استفاده می کنند، از اهمیت خاصی برخوردار است. (دیم و گرنت،2001).
▫️برنامه ریزی و طراحی ایمن با چیزی بیش از ایمن سازی بخش های فیزیکی یک فضا سر و کار دارد. این نوع برنامه ریزی و طراحی یک فرآیند الزاما مشارکتی است که در آن اعضای جامعه (به ویژه زنان و دختران) همراه با دیگران برای ساختن فضاها کار می کنند. این شیوه مشارکت، مولد روابط قوی اجتماعی است (رحمت آبادی،1387).
🔺برنامه ریزان و طراحان برای موفق شدن باید توجه داشته باشند که مردم چگونه خود را در رابطه با فضاهای عمومی تعریف می کنند. فضاهای عمومی به طور روزانه عرصه ای برای تعاملات اجتماعی جنسیتی هستند. در نتیجه این تعاملات، فضاهای عمومی خود تبدیل به فضاهایی جنسیت زده می شوند.
▫️برای مثال ممکن است در یک محوطه بازی، دختران جوان زیر یک درخت مشخص دور هم جمع شوند و فوتبال بازی کردن پسران را تماشا کنند. با ادامه یافتن این فرآیند، فضای زیر درخت به صورت یک «فضای زنانه» و فضای زمین فوتبال در قالب یک «فضای مردانه» تصویر خواهد شد. این مسئله به تدریج می تواند مشکل ساز شود زیرا فضاهای عمومی به همه تعلق دارد و همه مردم باید حق استفاده از آن را داشته باشند. در این مثال دختران باید اجازه داشته باشند وارد زمین بازی شوند و پسران نیز از نشستن زیر درخت احساس راحتی کنند.
🔺 بنابراین برنامه ریزی و طراحی فضاهای عمومی ایمن برای زنان و دختران به معنای تجزیه و تحلیل استفاده های متفاوت از فضاهای عمومی نیز هست. به عبارتی دیگر باید به اینکه چه کسانی، در چه زمان هایی و برای چه مدت از فضاهای عمومی استفاده می کنند، توجه کرد. این نوع برنامه ریزی همچنین به این مسئله توجه می کند که چه کسانی، چه وقت و چرا از یک فضای عمومی خاص استفاده نمی کنند زیرا عدم استفاده گروه خاصی از مردم مثلا زنان از یک مکان عمومی خاص، می تواند شاخصی برای ناامنی آن مکان باشد. (دیم و گرنت،2001)
#زنان_فضای_شهری #امنیت_زنانhttps://t.center/NA_BE_KAR_KOODAKAN