کانال شعر مریم جعفری آذرمانی

📝تربیتِ عروضی همیشه تربیتی ‌سنتی نیست

یدالله رویایی

در شعر شاعران میانه‌رو (چهارپاره‌سرایان) مثل #نادرپور، #توللی و #محمدعلی_اسلامی، و یا #نصرت_رحمانی و #فروغِ پیش از تولدی دیگر،که از چهره‌های قادرِ این قلمرو بودند، و حتا در بعضی‌ از قوی‌ترین غزل‌سرایان امروز، مثل #سیمین_بهبهانی، #حسین_منزوی و #مریم_آذرمانی… گاهی حضور عروض چنان است که انگار استعاره و تصویر را هم، همان (یعنی وزن) می‌‌آفریند. بعبارت دیگر‌ سَیَلان وزن طوری است که سهمی در آفرینش تصویر دارد . این را، دیده ام، که خواننده‌ها در وقتِ خوانش بیشتر حس می‌کنند تا سراینده در وقتِ سرایش. در شعر نوپردازها اما، چه نیماگرایان و چه آوانگاردها و حجمگراها، برعکس، موسیقی کلام بعد از تصویر می‌‌آید، و یا، همزمان با خلقِ تصویر خلق می‌‌شود. اصیل‌های هردو گروه در کار خود اصیل می‌مانند. چه میانه‌رو چه غزلسرا. ولی برخی از میانه‌روها که تمایلات نیمائی پیدا کرده‌اند، و با وزن شکسته‌ی نیمایی شعرهائی با لحن قدمائی می‌سرایند، گمان بر این برده‌اند که بدعتِ #نیما تنها در این است که وزن عروضی را در داخل مصرع شکسته است. وچون از نوادری هستند که "عروض شکستۀ نیمائی" را بدرستی فهم کرده‌اند همین فهم درست را کافی دانسته‌اند که بطورعجیبی خودرا "نیما شناس" باور کنند. آنها با تربیتی کلاسیک، و ذوقی سنتی، نو سرائی می‌کنند بی آنکه "زیبا‌شناسیِ فُرم" را درکار او فهمیده باشند. و لذا شعرشان، هم در سطح کلاسیک و هم در منظرِ نو، متوسط می‌ماند. شعر آنها "شعرنو"ئی‌ست که در نو بودنش محتاج می‌مانَد. شعر محتاج. به همین جهت شعر‌هایی مثل برخی از سروده‌های #اخوان_ثالث، البته آنهایی که خواسته است نو و نیمایی بگوید، در نیمائی بودنشان لنگ می‌زنند، و بقول نصرت به بلبل خوشنوایی می‌‌مانند که در وقتِ خواندن سرفه هم می‌‌کند. که اگر خود را نیمایی بهر قیمت نمی‌خواست، لااقل در استیلِ قدمائیِ خود بلبلی خوشنوا باقی می‌ماند. نادر نادرپور و فریدون توللی اما این هوش نادر را داشتند که وقتی تجربه‌های خود را در وزن شکسته موفق ندیدند بهتر آن دیدند که در منظرِخود چهره‌ای اصیل و قادر باقی بمانند تا در منظرِ نیمایی، شکسته سرائی عاریه و لنگ. شاید توبه‌ی محمدعلی اسلامی ندوشن ‌هم، که قوی‌ترین چارپاره سرای آن روزگار بود، از همین عارضه می‌آمد… عجیب است که برای من شعر چهارپاره همیشه ریشه‌ای شیرازی داشته است.

#یدالله_رویایی

از میان یادداشت ها، به نقل از فصلنامه سینما و ادبیات، شماره ۳۵، زمستان ۹۱

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

مقاومت زنان از خیلی وقت پیش شروع شده بود؛ از همان اعدام‌های بعد ۵۷ که #سیمین_بهبهانی در اعتراض، غزل «نمی‌توانم ببینم: جنازه‌ای بر زمین است؛ که بر خطوط مهیبش، گلوله‌ها نقطه‌چین است...» را سرود، تا مادران خاوران، تا مادران پارک لاله، تا مادران دادخواه، تا هر زن و مرد و انسانی که از این نظامِ بی‌نظم و امنیت، زخمی بر دل و روح و تن دارد، زخم سرکوبِ زندگی، زخم سرکوبِ آزادی، زخم سرکوبِ انسان بودن، زخم سرکوبِ نفس‌کشیدن.
آن‌ها که دهه هفتاد تازه به جوانی‌شان پاگذاشتند دوستان من بودند، ما با مدل‌های مختلف مثل نصفه‌نیمه سرکردن روسری و شال، آستین‌های بالازده، شلوارهای کوتاه و غیره #حجاب_اجباری را به تمسخر می‌گرفتیم چون نمادی برای تمام سرکوب‌ها و نداشتن‌ها بود و هست، این همه سال حق معیشت ما و انتخاب‌های ما سرکوب شده است و حق یک زندگی عادی داشتن، اما حالا دیگر همه‌چیز صریح است، دهه‌هشتادی‌ها صریحند، دهه‌نودی‌ها صریح‌تر، ظلم آشکارتر شده است، این‌ها نسل فضای مجازی‌اند و نمی‌شود چیزی را از این‌ها پنهان کرد، این نسل‌ها که برای آزادی جان می‌دهند، و ما همه برای آزادی جان داده‌ایم، عده‌ای‌مان از همه‌چیز محروم شدیم و ذره ذره جان دادیم، عده‌ای‌مان تمام آن ذره‌ذره شدن را در چند روز تجربه کردیم، زندگان و مردگانِ ما در چند نسل، همه برای آزادی جان داده‌اند و می‌دهند و حالا صدای شعر سیمین در گوشم می‌پیچد که:
اگر چه صد ساله مرده‌ام، به گور خود خواهم ایستاد
که بردَرَم قلب اهرمن، ز نعره‌ی آنچنان خویش...
اگر چه پیرم ولی هنوز، مجال تعلیم اگر بُوَد
جوانی آغاز می‌کنم، کنار نوباوگان خویش...

#مریم_جعفری_آذرمانی
#زن_زندگی_آزادی
#مهسا_امینی
#زاهدان
#سنندج
#MahsaAmini
#IranProtests2022

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

به مناسبت زادروز #سیمین_بهبهانی مقاله‌ای خوب بخوانید درباره‌اش، از #کبری_موسوی_قهفرخی

https://www.taranomesher.ir/sl/n/959

تحلیل غزل «مجسمه» از مجموعه‌ی «تازه‌ها»ی سیمین بهبهانی بر اساس رویکردهای زیبایی‌شناسی انتقادی مکتب فرانکفورت

@mousavighahfarokhi

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

جمعه ۱۰ تا ۱۲ شب، از سیمین بهبهانی خواهیم خواند در کلاب شعر و شاعران.
برای خواندن و شنیدن به ما بپیوندید.

#سیمین_بهبهانی
#شعر_معاصر
#غزل_معاصر

https://www.clubhouse.com/join/%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%88-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86/cbukUgR3/xVLR7YQD

۲۸ تیرماه سالروز تولد #سیمین_بهبهانی است، شاعری که برای رویدادهای تاریخی و جمعی همواره صدایی رسا و پرقدرت بود، اگر امروز در قید حیات بود چه شعرها که نمی‌گفت... از آبان تا سیستان و خوزستان، از نیزار تا مادران داغدار...

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

دوباره می‌سازمت وطن...

#سیمین_بهبهانی
#داریوش_اقبالی

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

همراهان گرامی؛ امروز سه‌شنبه هجدهم خرداد، ساعت ۹ شب به وقت ایران، در کلاب «شعر و شاعران» درباره‌ی شعر و زندگی «سیمین بهبهانی» حرف خواهیم زد. برای گفتن یا شنیدن به ما بپیوندید.

#سیمین_بهبهانی
#کلاب_هاوس

اگر از لینک امکان ورود نبود و مشکل فنی داشت، برای دسترسی به جلسه، در بخش جستجوی کلاب‌ها، عنوان «شعر و شاعران» را وارد و فالو کنید.

| @Maryam_Jafari_Azarmani |

📝تربیتِ عروضی همیشه تربیتی ‌سنتی نیست

یداله رویایی

در شعر شاعران میانه‌رو (چهارپاره‌سرایان) مثل #نادرپور، #توللی و #محمدعلی_اسلامی، و یا #نصرت_رحمانی و #فروغِ پیش از تولدی دیگر،که از چهره‌های قادرِ این قلمرو بودند، و حتا در بعضی‌ از قوی‌ترین غزل‌سرایان امروز، مثل #سیمین_بهبهانی، #حسین_منزوی و #مریم_آذرمانی… گاهی حضور عروض چنان است که انگار استعاره و تصویر را هم، همان (یعنی وزن) می‌‌آفریند. بعبارت دیگر‌ سَیَلان وزن طوری است که سهمی در آفرینش تصویر دارد . این را، دیده ام، که خواننده‌ها در وقتِ خوانش بیشتر حس می‌کنند تا سراینده در وقتِ سرایش. در شعر نوپردازها اما، چه نیماگرایان و چه آوانگاردها و حجمگراها، برعکس، موسیقی کلام بعد از تصویر می‌‌آید، و یا، همزمان با خلقِ تصویر خلق می‌‌شود. اصیل‌های هردو گروه در کار خود اصیل می‌مانند. چه میانه‌رو چه غزلسرا. ولی برخی از میانه‌روها که تمایلات نیمائی پیدا کرده‌اند، و با وزن شکسته‌ی نیمایی شعرهائی با لحن قدمائی می‌سرایند، گمان بر این برده‌اند که بدعتِ #نیما تنها در این است که وزن عروضی را در داخل مصرع شکسته است. وچون از نوادری هستند که "عروض شکستۀ نیمائی" را بدرستی فهم کرده‌اند همین فهم درست را کافی دانسته‌اند که بطورعجیبی خودرا "نیما شناس" باور کنند. آنها با تربیتی کلاسیک، و ذوقی سنتی، نو سرائی می‌کنند بی آنکه "زیبا‌شناسیِ فُرم" را درکار او فهمیده باشند. و لذا شعرشان، هم در سطح کلاسیک و هم در منظرِ نو، متوسط می‌ماند. شعر آنها "شعرنو"ئی‌ست که در نو بودنش محتاج می‌مانَد. شعر محتاج. به همین جهت شعر‌هایی مثل برخی از سروده‌های #اخوان_ثالث، البته آنهایی که خواسته است نو و نیمایی بگوید، در نیمائی بودنشان لنگ می‌زنند، و بقول نصرت به بلبل خوشنوایی می‌‌مانند که در وقتِ خواندن سرفه هم می‌‌کند. که اگر خود را نیمایی بهر قیمت نمی‌خواست، لااقل در استیلِ قدمائیِ خود بلبلی خوشنوا باقی می‌ماند. نادر نادرپور و فریدون توللی اما این هوش نادر را داشتند که وقتی تجربه‌های خود را در وزن شکسته موفق ندیدند بهتر آن دیدند که در منظرِخود چهره‌ای اصیل و قادر باقی بمانند تا در منظرِ نیمایی، شکسته سرائی عاریه و لنگ. شاید توبه‌ی محمدعلی اسلامی ندوشن ‌هم، که قوی‌ترین چارپاره سرای آن روزگار بود، از همین عارضه می‌آمد… عجیب است که برای من شعر چهارپاره همیشه ریشه‌ای شیرازی داشته است.

#یداله_رویایی

از میان یادداشت ها، به نقل از فصلنامه سینما و ادبیات، شماره ۳۵، زمستان ۹۱

@Maryam_Jafari_Azarmani

در لجه‌ی سرگردانی...
شعر #سیمین_بهبهانی
صدا #مریم_جعفری_آذرمانی

@Maryam_Jafari_Azarmani

در من نشسته به نرمی...
شعر #سیمین_بهبهانی
صدا #مریم_جعفری_آذرمانی

@Maryam_Jafari_Azarmani

تکه‌ای از مستند #سیمین_بهبهانی
کارگردان: آرش سنجابی
منتشر شده از نشر اختران، زمستان ۱۳۹۴

در این فیلم حرف‌هایی درباره‌ی شعر و شخصیت #سیمین_بهبهانی گفته‌ام که امکان انتشار کاملش در اینجا نیست، ویدیو فقط چند سطر از یک شعر اوست که خوانده‌ام.

#مریم_جعفری_آذرمانی

۲۸ تیرماه سالروز تولد #سیمین_بهبهانی است.

@Maryam_Jafari_Azarmani

ای جهانی سوگوار از مرگ بی‌هنگامتان...

شعر #سیمین_بهبهانی
صدا #مریم_جعفری_آذرمانی

شماره هفتم مجله وزن دنیا در میزگردی با حضور کامیار عابدی، یزدان سلحشور و مریم جعفری‌آذرمانی، به زندگی شعری و اجتماعی #سیمین_بهبهانی و آورده‌های او برای شعر فارسی پرداخته است.

برای اطلاعات بیشتر به کانال #وزن_دنیا بروید:
@VazneDonya
.......................

@Maryam_Jafari_Azarmani

- سلام
- والسلام
شعر: #سیمین_بهبهانی
صدا: #مریم_جعفری_آذرمانی

@Maryam_Jafari_Azarmani

#اوزان_کم‌کاربرد (۲۱)
#مستفعلن_مفتعلن

۱/۷۰
یک متر و هفتاد صدم افراشت قامت سخنم
یک متر و هفتاد صدم از شعر این خانه منم

یک متر و هفتاد صدم پاکیزگی، ساده‌دلی
جان دلارای غزل، جسم شکیبای زنم

زشت است اگر سیرت من، خود را در او می‌نگری
هی‌ها! ‌که سنگم نزنی! آیینه‌ام، می‌شکنم

از جای برخیزم اگر، پرسایه‌ام، بیدبُنم
بر خاک بنشینم اگر، فرش ظریفم، چمنم

یک مغز و صد بیم عسس، فکر است در چارقدم
یک قلب و صد شور هوس، شعر است در پیرهنم

بر ریشه‌ام تیشه مزن! حیف است افتادن من
در خشکساران شما، سبزم، بلوطم، کهنم

ای‌جملگی دشمن من، جز حق چه گفتم به‌سخن؟
پاداش دشنام شما، آهی به‌نفرین نزنم

انگار من زادمتان، کژتاب و بدخوی و رمان
دست از شما گر بکشم، مهر از شما برنکنم

انگار من زادمتان، ماری که نیشم بزند
من جز مدارا چه کنم با پاره جان و تنم؟

هفتاد سال این گُله‌جا ماندم که از کف نرود
یک متر و هفتاد صدم، گورم به خاک وطنم

#سیمین_بهبهانی
@ghazalshermahdishabani

⁦
خواهی نباشم و خواهم بود، دور از دیار نخواهم شد
تا گود هست میان‌دارم، اهل کنار نخواهم شد...

یک دشت شعر و سخن دارم، حال از هوای وطن دارم
چابک غزال غزل هستم، آسان شکار نخواهم شد

گیسو به حیله چرا پوشم؟ گردآفرید چرا باشم
من آن زنم که به نامردی، سوی حصار نخواهم شد...

#سیمین_بهبهانی
#بیت_هایی_از_یک_غزل

@Maryam_Jafari_Azarmani

ای جهانی سوگوار از مرگ بی‌هنگامتان!
تا جهان جاری‌ست جاری باد بر لب نامتان
ای نهان افتادگان چون قلب رویش زیر خاک!
در تن هر شاخساری می‌دود پیغامتان

#سیمین_بهبهانی

@Maryam_Jafari_Azarmani

کانون ادبی بامداد برگزار می‌کند:

نگاهی به زندگی و آثار #سیمین_بهبهانی
کارشناس: #مریم_جعفری_آذرمانی

سه‌شنبه، پنجم شهریور ۹۸
ساعت چهار و نیم تا شش و نیم بعدازظهر
بلوار کریمخان، خیابان سنایی، کوچه پنجم (اعرابی)، پلاک ۶
بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان

(ورود برای علاقمندان آزاد است)

@Maryam_Jafari_Azarmani

تکه‌ای از مستند سیمین بهبهانی
کارگردان: آرش سنجابی
نشر اختران، زمستان ۱۳۹۴

در بخشی از حرف‌هایم درباره مرحوم #سیمین_بهبهانی این شعر را هم از او خواندم که امکان انتشار کاملش اینجا نیست.
با این که عنوان اصلی فیلم «سیمین، نیمای غزل» است، یکی از مواردِ اشاره‌ام این بود که عنوان نیمای غزل به دلیل مناقشه‌برانگیزبودنِ آن بعضاً مانع از درست دیدن آثار این شاعر شده است و اگر این عنوان را برداریم بهتر و فراتر می‌توانیم شعر سیمین را بشناسیم و راحت‌تر و علمی‌تر درباره تأثیرگذاری و ارزش‌های ادبی و تاریخی او در سیر غزل به بحث بنشینیم.

#مریم_جعفری_آذرمانی

گوشه‌ی چشمم ستاره‌ای‌ست 
دیده‌ای آن را؟ ندیده‌ام 
حبّه‌ی انگور از آسمان 
دست فرا برده، چیده‌ام 
حبّه‌ی انگور از آسمان؟
پس تو زمین را ندیده‌ای 
بستر خون است و آتش است 
این که در او آرمیده‌ام 
گوشه‌ی چشم مرا ببین 
خنجر بهرام سرخ از اوست 
روی زمین از چکیده‌هاش
نقشه‌ی دریا کشیده‌ام 
گریه‌ی خونبار توست؟ نه 
بحر گدازان دوزخ است 
من همه شب در گدازه‌هاش 
همچو حبابی تپیده‌ام...

#سیمین_بهبهانی
#بخشی_از_شعر

۲۸ مرداد سالگرد درگذشت اوست، یادش گرامی

@Maryam_Jafari_Azarmani