🔷🔶🔹🔸@AdabSar🔅آشنایی با نامهای ایرانی
«
آریا» و «آریامهر» / بخش نخست
"
آریا" یکی از کهنترین واژگان و نامی تبارمند است که امروز بر پسران گذاشته میشود و نام "ایران" نیز از آن گرفته شده است. "
آریا" به چم آزاده، والاتبار، دوست، همپیمان و گروهی از سپیدپوستان است که در ایران، هند و اروپا ماندگار شدند.
🌍🌏 با برجستهترین دیدگاههای ایرانشناسان دربارهی این نام آشنا شویم:
1⃣ واژهی «
آریا» در زبان اوستایی «اَیریَه» (airya)، در پارسی باستان «اَریَه» (āriya) و در سنسکریت «آریَه» (arya) است. در زبان پهلوی و پارسی دَری به «ایر» (ēr) دگرگون شده است. «ایر» در واژه به چم «آزاده» و چندینه(جمع) آن «ایران» بهچم «آزادگان» است. این نام در زبان اوستایی به مانی سرزمین و مردم ایران بود.
ایرانیان در نوشتههای پهلوی ساسانی، خود را به این نام و میهن خود را «ایران» (ērān) نامیدند. (فریدون جنیدی)
2⃣ "
آریا" آمیخته از آری+ا است. "آری" به مانی فراوانی و فرگشت(تکامل) است. (دهخدا)
3⃣ "
آریا" در اوستایی "اَیریه"، در پارسی باستان "آریَه" یا "اَریَه" و در سنسکریت "اَریا" بود. در اوستا به گونهی "اَئیرینه" و "اَئیرین" است. (پورداود)
همچنین گفته میشود که "
آریا" نام آمیخته از "آ" پیشوند نایی(منفی)+ری(ریا) و به چم پاک و بیریا است. دربارهی درستی این دیدگاه نمیتوان داوری کرد.
پیشینهشناسی واژهی "
آریا" چندین دیدگاه دیگر نیز دارد که در نیپیکها، نوشتارها و تارنماهای ایرانشناسی میتوانید بخوانید.
⛰⛰ واژهی "
آریا" در سنگنبشتههای باستانی برای نخستینبار در سنگنبشتهی بیستون و در زمان داریوش یکم هخامنشی بهکار رفته است.(...من داریوش شاه بزرگ، […]، پسر یک پارسی، یک آریایی، از نیای آریایی...)
واژهی "
آریا" در سنگنبشتههای نخش رستم پارس، کاخ آپادانای شوش و پرسپولیس به چم دودمان آریایی بهکار رفته و در سنگنبشتهی ایلامی بیستون در ستایش اهورامزدا، خدای مردم آریایی آمده است.
📡📡 "
آریا" در دیگر زبانها:
← سانسکریت: والا، کیا، خواستنی، ارزشمند، خردمند، آزاده، فروتن، ادبمند، نیکنهاد، جانسپار، دوست و همپیمان
← در ایرلندی: بزرگمنش، سرشناس
← در کشورهای اسکاندیناوی: بزرگمرد
⚗⚗ "ایریان"(ایریه+ان) یا "ایریا" نامی است که مردم این سرزمین خود را به این نام مینامیدند و نام "ایران" به چم سرزمین آریاییها از آن مانده است. در اینجا "ان" نشان چندینه(جمع) است. واژهی "ایران" از زمان ساسانیان بر کشور نهاده شد.
بخش نخست نامهای "ایرلند" و "ایرج" ریشه در این واژه دارند.
⏳⌛️ نام
آریا با گذر زمان با واژگان دیگری درآمیخت و نامهای زیبایی پدید آمدند. چم این نامها وابسته به نام آریاست. برای نمونه:
آریابد: بزرگ دودمان
آریاآریارمن: نام نیای داریوش هخامنشی
آریافر: شکوه آریایی
آریادخت: دختر آریایی
آریاراد: جوانمرد آریایی، آریایی جوانمرد
آریاگیو: سخنور آریایی
آریانا: سرزمین بزرگی از افغانستان کنونی
آریانوش: شادی آریاییها
آریابان: نگهبان آریاییها
آریاچهر: از نژاد آریایی
آریاناز: سربلندی آریایی، آریایی سربلند
و...
#پریسا_امام_وردی#نام_پسرانه_ایرانی#آریا #آریامهرــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادبسار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar🔷🔶🔹🔸