حمله اسرائیل به غزه که ساعاتی بعد از عملیات طوفان الاقصی آغاز شد، هر چند خسارت های زیادی بر نوار غزه، مردم آن و حماس وارد کرد، ولی اهداف اعلام شده اسرائیل، یعنی آزادی اسیران، نابودی حماس و برگرداندن ده ها هزار شهرک نشین شمال فلسطین اشغالی محقق نشد. هنوز ۹۶ اسیر (شامل ۳۴ کشته شده در بمباران های اسرائیل) از ۲۵۱ نفری که در ۷ اکتبر به غزه انتقال یافتند، آزاد نشده اند و همچنان شاهد عملیات نیروهای القسام (شاخه نظامی حماس) علیه سربازان اسرائیلی حاضر در غزه هستیم.
حال با گذشت ۴۴۲ روز از شروع جنگ غزه اخبار امیدوار کننده ای از نزدیک شدن امکان تحقق آتش بس از سوی طرف های درگیر و کشورهای میانجی منتشر شده است. البته پیش از این هم به کرات شاهد ایجاد فضای خوش بینی پیرامون تحقق آتش بس در غزه بوده ایم، ولی به رغم موافقت حماس، به دلیل زیاده خواهی و شروط جدیدی که در طول گفتگوها از سوی اسرائیل مطرح شد، مذاکرات آتش بس شکست خورد. رسانههای اسرائیلی هم تأیید کردند که حماس در آوریل و ژوئیه ۲۰۲۴ توافق آتشبس را پذیرفت، اما نتانیاهو عمدا در هر دو دور کارشکنی کرد تا یک جنگ همیشگی را حفظ کند.
در حالی که از انتشار جزئیات مذاکرات این دور خودداری شده، مفاد توافقنامه آتش بس تا جایی که از سوی اطراف درگیر و میانجی ها منتشر شده، با پیشنهاد سه مرحله ای ۳۱ می جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا مطابقت دارد، البته با در نظر گرفتن برخی تفاوت ها از جمله در مورد حضور (موقت) نیروهای اسرائیلی در محور فیلادلفی و محور نتزاریم. گفته می شود که نتانیاهو نسبت به این دور مذاکرات با انعطاف بیشتری عمل کرده و حماس هم از بعضی خواسته هایش برای مرحله اول کوتاه آمده و پیشرفت قابل توجهی در برخی مسائل اختلافی حاصل شده است.
به این ترتیب، اگر پس از ماه ها مذاکره برای آتش بس، این گفتگوها به ثمر بنشیند، این اولین توقف جنگ غزه پس از آتش بس یک هفتهای در نوامبر ۲۰۲۳ است که در طی آن ۱۰۵ اسیر در مقابل آزادی صدها زندانی فلسطینی آزاد شدند. پیش از آن تاریخ نیز چهار نفر آزاد شدند و پس از آن هشت نفر توسط سربازان اسرائیلی درجریان یک عملیات نجات یافتند. اجساد ۳۸ نفر، از جمله سه اسیری که گفته شد به اشتباه توسط ارتش اسرائیل در حین فرار کشته شدند، و مابقی که در جریان بمباران های اسرائیل به قتل رسیدند، نیز پیدا و از غزه به بیرون منتقل شده است. با این تفاصیل، ۹۶ اسیر از ۲۵۱ نفری که در ۷ اکتبر به غزه منتقل شدند، از جمله اجساد حداقل ۳۴ نفر، از موضوعات گفتگوی فعلی است.
در حالی که فشار میانجیهای آمریکایی، قطری و مصری ادامه دارد و امیدوارند در تعطیلات یهودی حنوکا بین ۲۵ دسامبر تا ۲ ژانویه، در دوران ریاست جمهوری جو بایدن و قبل از مراسم تحلیف دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه، مذاکرات به نتیجه برسد، حماس و اسرائیل هم اجرای مرحله نخست توافق آتشبس را تا پایان ماه دسامبر محتمل دانسته اند. البته اظهاراتی هم از سوی طرفین اعلام شده مبنی بر این که هنوز راه درازی هست و انتظار نمی رود در آینده نزدیک توافق حاصل شود.
ترامپ که خواستار توافق آتشبس غزه قبل از مراسم تحلیف خود است تا بتواند بر عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان و اتحاد منطقهای علیه برنامه هسته ای ایران تمرکز کند، در دوم دسامبر (۱۲ آذر) در شبکه اجتماعی خودش، تروث سوشال (Truth Social) نوشت: «... اگر گروگانها تا پیش از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، یعنی تاریخی که من با افتخار مقام ریاستجمهوری ایالات متحده را بر عهده میگیرم، آزاد نشوند، جهنمی در خاورمیانه به پا خواهد شد، و کسانی که این جنایات را علیه بشریت مرتکب شدند، تاوان سنگینی خواهند داد. افراد مسئول به شکلی مجازات خواهند شد که در تاریخ طولانی و پرافتخار آمریکا بیسابقه خواهد بود. گروگانها را همین حالا آزاد کنید!» او پیش از این هم در زمان انتخابات ریاستجمهوری مشابه همین هشدار را مطرح کرد و اخیرا هم مجدد آن را تکرار نمود. این هشدارها شاید یکی از عوامل موثر در تسریع مذاکرات بوده است. هرچند این سوال هم مطرح است که چه تفاوتی بین جهنم بایدن با جهنم ترامپ برای غزه است؟