کار نادرست
#وجین_کردن کتابها در کتابخانه ها
#ایرج_افشار در این سالها، بنا به تقلید نابجا از اسلوب رایج در کتابخانه های معمولى امریکا، سه کتابخانهٔ اساسى کشور ضرر بسیار کرد. نخست در
#دانشکده_حقوق دانشگاه تهران بود به زمان ریاست دکتر منوچهر گنجى. مدیریت کتابخانه در آن وقت با خانمى بود که نامش را از یاد برده ام و به دست آنها چنان اتفاق شومى روى داد. بدین بهانه که آنچه کتاب غیرحقوقى بود از آنجا رانده شود مانند قسمت زیادى از مجموعه هاى دکتر محمد
#مصدق،
#ذکاءالملک فروغى، دکتر رضازاده
#شفق، على اکبر داور، صادق صاحب نسق قمى، دکتر صادق رضازاده
#شفق، مجید موقر و دیگران. از جمله کتابهاى خریدارى شده در زمینه هاى متنوع ایرانشناسى به سرپرستى دکتر محسن صبا بود که ماجرایش را چون قبلا نوشتهام، تکرار نمی کنم. البته اندکى از کتابهاى وجین شدهٔ آنجا به زور و ضرب رئیس وقت دانشگاه، به کتابخانهٔ مرکزى انتقال یافت. آن رفتار مغولوار بود.
دیگر کتابخانه مرکزى دانشگاه است که بى هیچ معیارى وجین شد و بسیارى از کتب چاپى قدیمى آنجا مخصوصاً خارجىها به انبارى نزدیک چهارراه کالج سوق داده شد و به مؤسسات و شاید هم اشخاص، گفتند بیایند و هرچه می خواهند جدا کنند و ببرند و معتاقباً مقادیرى از آنها حتى با مُهر دکتر مصدق، خط سعید نفیسى و دیگران توسط کتابفروشیها به این و آن فروخته شد.
دیگر، کتابخانهٔ
#وزارت_امور_خارجه بود که وجین کارى آن از جمله باعث طرد مجموعهٔ پلی کپى شده از اسناد مهمى درباره ایران بود که فریدون
#آدمیت از آرشیوهاى انگلیس گردآورده و به وزارت خارجه داده بود و قس على ذلک.
مگر کتابخانه هاى ایران چه مقدار کتاب و پس از آن با چه معیار و میزانى دارند که وجین کردن به قصد تهیهٔ جا، یا بى مصرف بودن کتابها ضرورت دارد. به علاوه وجین کردن با چه اجازهای انجام مىشود.
مگر، به مانند سابق، کتاب ثبت و ضبط ندارد و جزو اموال دولتى نیست؟ سابق رسم بر این بود که اگر صاحبجمع کتابخانه عوض میشد ضرورت و حکم این بود که میباید کتابها طبق صورت به صاحبجمع بعدى تحویل رسمى بشود و عمل قبض و اقباض آنها در صورت مجلسى به امضا برسد.
به هر تقدیر گذشته را باید گذشته گرفت و مجازاتى هم براى این نوع تفریطها نیست. پس بینوایى کتابخانه هاى ایران حکم میکند که مرجع صاحب صلاحیت قاعده وجین کردن را بر کتابداران و حتى رئیس کتابخانه و مقام بالاتر او (مثلاً وزارت) ممنوع و قابل تعقیب کنند و در صورت لزوم ضوابط محدود و معمولى براى آن تدوین شود.
مسلّم است اگر بار دیگر چنین عملیاتى در یکى از کتابخانه هاى عمده انجام شود دیگر نه از تاک نشان خواهد ماند نه از تاکنشان؛ یعنى کوشش کسانى که جان کَندند و مجموعه هایى را براى فرزندان این سرزمین ذخیره کرده بودند آسان آسان به هدر میرود.
@ketabeabii