📚✍ آموزش رسمالخط زبان کُردی
( بسیار مختصر و مفید )
✮ برای راحتی مبتدیان ، در این آموزش بیشتر از کلمات و مثال های فارسی استفاده شده است .
۱ - در زبان کردی صداهای
ـــَ ِ ــُ بە شکلهای زیر نوشته میشوند .
الف : فتحه ــَــ
فتحه بصورت "ە ــه" نوشته میشود.
عَلی
👈 عەلی
سَبَد
👈 سەبەد
دَردمَند
👈 دەردمەند
رَشت
👈 رەشت
ب : کسرە ـــِ
کسرە بصورت " ێـ ێ" نوشتە میشود.
مِهر
👈 مێهر
شِعر
👈 شێعر
سه
👈 سێ
دَروازە
👈 دەروازێ
ج : ضمّە ــُــ
ضمە بصورت " ۆ" نوشتە میشود .
تو
👈 تۆ
پُفَک
👈پۆفەک
۲ - هرگاە کلمە با صداهای ( ا ایـ او اَ اِ اُ ) شروع شود نشانەی ئـ قبل از آن به عنوان پایه نوشتە میشود .
مثال :
آسمان
👈 ئاسمان
ایمان
👈 ئیمان
اَدَب
👈 ئەدەب
اِحسان
👈 ئێحسان
اُردَک
👈 ئۆردەک
۳ - حرف "ر"
در کردی دو "ر" وجود دارد :
الف : "ر" خفیف ، کە نوشتن و تلفظش مانند فارسی است مثل تلفظ "ر" در واژە سفر
ب : "ر" درشت، کە بە شکل "ڕ" نوشتە میشود و تلفظ آن با "ر" کمی متفاوت و درشتتر خواندە میشود .
مانند ڕۆژ بە معنی خورشید
مەڕ بە معنی گوسفند
🔑هرگاە حرف"ر" در اول کلمە قرار گیرد بە شکل "ڕ" نوشتە میشود و تلفظ خاص خود را دارد .
٤ - "ت، ط"
در زبان کوردی فقط "ت" کاربرد دارد و از "ط" هرگز استفاده نمیشود.
طاق
👈 تاق
خط
👈 خەت
تعطیل
👈 تەعتیل
۵ - "ز، ذ، ض، ظ"
تمامی حروف "ذ - ض - ظ" به شکل "ز" نوشتە میشوند.
ذات
👈 زات
غَذا
👈 غهزا
ضامِن
👈 زامێن
حاضِر
👈 حازێر
کاظِم
👈 کازێم
بَعضی
👈بەعزی
٦ - "س، ص، ث"
حروف "ســث-ص" بە شکل "س" نوشتە میشوند.
ثابِت
👈 سابێت
قَصر
👈 قهسر
سیر
👈 سیر
۷ - حرف "ڤ"
این حرف در زبان فارسی وجود ندارد و معادل حرف "V" در زبان انگلیسی است و تلفظ آن بین تلفظ "و" و "ف" در فارسی است.
مثال:
ویکتور هوگو
👈 ڤیکتۆر هۆگۆ
چند مثال دیگر :
ئەڤین(عشق) - بزاڤ(جنبش) - گۆڤار (مجلە) ــ مرۆڤ (انسان)
۸ - حرف "ل"
در زبان کردی دو "ل" وجود دارد :
الف : "ل" خفیف کە نوشتن و تلفظش مثل فارسی است مانند تلفظ "ل" در واژە لاستیک
ب : "ل" درشت کە بە شکل "ڵ" نوشتە میشود و معادل "ł , LL" در زبان انگلیسی است.
مثال :
قەڵەو ،،،، بە معنی چاق
هەڵاڵە ،،،،، یک اسم دخترانەست
۹ - صدای او
در کردی دو نوع صدای او وجود دارد :
الف : "و" عادی یا کوتاه ، تلفظ آن مانند صدای او در کلمه " سوت "در زبان فارسی است .
مثال : ـ کورد
ـ دوند بە معنی قلە کوه
ب : "وو" کشیده یا جفت ، و تلفظ آن معادل "u" در زبان انگلیسی است.
جفت واو "وو"
مثال : نووسین بە معنی نوشتن
هێشوو بە معنی خوشەی انگور
۱۰ - در زبان کردی علامت تشدید ـــّ وجود ندارد و هر دو حرف عینا" نوشته میشوند .
نجّار
👈 نەججار
۱۱ - سایر حروف الفبای زبان کردی:
حروف "ب - پ - ج - چ - ح - خ - د - ژ - ش - ع - غ - ف - ق - ک - گ - م - ن - و ـ هـ - ی" کاربردشان در زبان کردی مثل سایر زبان هاست و هیچ تفاوتی ندارند.
۱۲ - برعکس زبان فارسی ، در کردی زبان گفتاری و نوشتاری یکسان است. و تمام صداها از جمله مصوت های ـــَ ـــ ِ ــُ نوشته میشوند . با مثالهای ذکر شده در نکات قبل حتما به این موضوع پی برده اید .
یک استثنا : صدای بزرۆکە( بە معنای گم شدە ) صدایی شبیه اِ بسیار کوتاه دارد ، گفته میشود ولی نوشته نمیشود .
مثال۱ : چڵ (شاخەی درخت )
یک بخش است . چ+بزرۆکە+ڵ
مثال ۲ : زستان ( زمستان )
کلمهی زستان دو بخش است . زس / تان
ز + بزرۆکە + س / ت + ا + ن
مثال ٣ : ئیندرقاش (روستایی در مهاباد)
کلمەی ئیندرقاش سە بخش است .
ئین / در / قاش
ئ+یـ + ن / د+بزرۆکە + ر / ق+ا+ ش
مثال ۴: مراوی ( مرغابی )
کلمەی مراوی سە بخش است .
مـ/ را/وی
م+بزرۆکە / ر+ا / و+ی
مبتدیان برای یادگیری بهتر این مورد ، بیشتر از سایر نکات نیازمندند به کلمات کردی گوش کنند و تمرین داشتە باشند .
چند نکتە :
🔘 کلمات "کُرد" و " کورد " با توجه به زبان گویشوران هر دو صحیح هستند . همانند کلمات تُرک و تورک ، اِمریکا و آمریکا ، آلمان و گرمنی و ژرمنی و ...
🔘 برای نوشتن صحیح کلمات با سیستم کامپیوتری ، گوشی و ... حتما باید از کیبورد کوردی استفادە کرد .
🔘 در آموزش پیش رو از الفبای آرامی استفادە گردید . در زبان کوردی از الفبای لاتین و روسی هم بهرە میگیرند .
🔘 برای یادگیری کامل رسم الخط و تسلط بر زبان غنی کردی کە خود دارای گویشهای متعدد است به حضور در کلاس های آموزشی مستمر و گسترده نیاز است . آنچه که عرض شد نکاتی بسیار مختصر برای آغازی طولانی است .
محیالدین طاهری ، مهاباد
┄┄┅━❀🕊🤍🤍🕊❀━┅┄┄ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
لینک کانال :
https://t.me/+PuQOrbCUWxpjOTQ0