⏳تعریف طب اسلامی - قسمت اول
◾️الرِسالَةُ الذ هَبيهِ التي بُعِثَ بِهَا الإمامِ الهُمامِ عَليِ بْنِ مُوسَي الر ضا عَلَيْهِ
السلامُ، إلي مَأمُونِ الْعَباسي ؛ فِي تَدْبيرِ الأغْذيَةِ فِي الأطْعَمَةِ وَ الأشْرَبَةِ، و أخْذِ الْفَصْدِ وَ الْحِجامَةِ وَ الْحَمَامِ وَ النورَةِ وَ الْباهِ وَ غَيْرِ ذلِكَ، وَ أخْذِهِ الدواءِ في حِفْظِ الصحةِ الْمِزاجِ، وَ قَدْ فَسرْتُ ما
يَحْتاجُ إلي يُدَبرُ اسْتِقامَةُ أمْرِ الْجَسَدِ في سِياسَةِ الْجِسْمْ، وَ بِاللهِ التوفيقْ.....
▫️در اوايل قرن سوم هجری، هنگام خلافت بني عباس که در تاريخ اسلام به قرن طلايي معروف است، مأمون يکي از خلفای عباسي در خراسان عهده دار خلافت شد و حضرت
امام رضا علیه السّلام را به ولايتعهدی برگزيد .آن حضرت ضمن انجام امور مسلمانان، انجمني از بزرگان علم در نيشابور تشکيل، و مناظرات و پرسش و پاسخ های بسيار در عرصه علوم و فنون مختلف با صبغه علمي و فرهنگي انجام می دادند.
در يکي از مجالس علمي و طبي که مأمون دانشمندترين خليفه عباسي آن را برگزار کرد دستور داد عده ای از پزشکان و فلاسفه مانند يوحن ای ماسويه (طبيب معروف آن زمان)، جبرئيل بختيشوع (پزشك نصراني)، صالح بن بلهمة هندی (فيلسوف معروف آن زمان) و دهها دانشمند و حکيم و اهل علم و کلام در مجلسی گرد هم آمده و درباره مزاج های مختلف انسان و طب ابدان و از آنچه که سلامتي و قوام بدن انسان به آن بسته است سخن بگويند.
علمای بزرگ آن زمان را از نقاط مختلف در آن جلسه حاضر کرد تا در حضور آنان در دريای علوم و معارف آن زمان شناور شود و غوامض آن علوم را آشکار نمايند و حقايق آنها را کشف نمايد. هدف مأمون اين بود که می خواست برای پی بردن به حقايق علمي، رغبت علما را به بحث و جدل زياد کند و ضمناً به واسطه جمع کردن دانشمندان مشهور آن زمان نام خود را در اطراف و اکناف جهان معروف کند.
🌐در آن جلسه بحث به اينجا رسيد که خداوند اين جسد آدمي را چگونه و با چه حکمتي ترکيب داده و چه عناصر متضادی در آن قرار داده، همچنين درباره نفع و ضرر غذاها به بدن آدمي {سودا، صفرا، بلغم و خون} طبايع چهارگانه
بحث کردند.
در اين ميان حضرت
امام رضا علیه السّلام ساکت بودند و سخني نمي گفتند. لذا مأمون رو به حضرت گفت: ای ابوالحسن! نظر شما درباره ی مسائلي که در اين جلسه مطرح شده چيست؟
حضرت پاسخ دادند: نظر من درباره ی علم طب و ابدان، آن است که من شخصاً آنها را تجربه و درستي آنها را به
وسيله آزمايش به مرور زمان دريافته ام. ضمناً به اطلاعاتي که گذشتگان ما در اين باره داشته اند آگاهم چون دانستن همه اينها برای هر انساني لازم است و در جهل آنها عذر کسي مسموع نيست. من اين مسائل را با معلومات خود برای تو جمع آوری می کنم تا هنگام نياز از آنها استفاده کنی.
در آن جلسه که هنوز به پايان نرسيده بود، مأمون ناچار به مسافرت به شهر بلخ شد و از شهر بلخ نامه ای درباره مسائل پزشکی نوشت و از حضرت خواست که به وعده خود وفا کند. حضرت هم نامه ای به شرح زير در پاسخ مأمون نوشت که در آن موارد درخواست مأمون تشريح شده است.
🔘اين نامه حدود سال ۱۰۲ هجری قمری برای مأمون نوشته شد.
مأمون آن قدر از نامه
امام رضا علیه السّلام خشنود شد و به نظرش جالب آمد که دستور داد آن را با آب طلا بنوسند از اين رو نامه آن حضرت به نام نامه طلائي معروف شد.
🔸اين رساله که به نام های الرساله المذهبه يا الرساله الذهبيه و طب الائمه خوانده شده، يکي از رسائل معروف و پر نسخه در بهداشت فردی در بين رسائل پزشکي در طب قديم و جديد محسوب ميشود. حدود ۲۵۰ نسخه از رساله ذهبيه در کتابخانه های ايران وجود دارد که ترجمه رسالة ذهبيه از محمد بن حسن مشهدی، ترجمة الذهبيه از ملا فيضالله عصاره شوشتری، شرح ذهبيه از محمد نصير بن قاضي و ترجمة ذهبيه از ملا محمد مؤمن قزويني الموتي از جمله نسخه های اين رساله است. علامه مجلسي نيز در کتاب عظيم بحارالانوار (مجلد اسماء و العالم) متن اين رساله را در پنجاه صفحه از ابومحمد حسن قمى نقل
کرده.
ابي الحسن صالح بن عبدالله الهاشمي نقل می کند که گفته : پدرم که خازن بيوت الحکمته مأمون بوده نسخه برداری از نامه حضرت را در خزانه ی مأمون بعد از وفاتش تأييد کرده و گفته با نامه حضرت نامه ای بوده که خود مأمون آن را با خط بسيار زيبا نوشته بود.
رساله ذهبيه بيس و منبع و مأخذ علم پزشکي قديم و جديد مي باشد ذهبيه (راه روشن طب) در اسرار علوم طبي هديه ای که در شب معراج به رسول گرامي اسلام عرضه شد، که حضرت باقر عليه
السلام (گشاينده)، حضرت صادق عليه
السلام (گسترش دهنده) و حضرت
رضا عليه
السلام (مُبين) آن مي باشند.
💭ادامه دارد......
#رسالة_الذهبیة #امام_رضا_علیه_السلام #طب_اسلامی #شبکه_جهانی_بیت_العباس_علیه_السلام #رسانه_برتر_شیعهhttps://t.center/beitolabbastv