بریده‌ها و براده‌ها

♦ چرا چابهار مهم است؟
نقش چابهار در توسعه اقتصادی ایران و نبرد قدرت‌های منطقه‌ای

✍🏻 سیاوش فلاح‌پور - توییتر نویسنده

🔹چابهار، گوادر، دبی، تنگه باب‌المندب و ساحل آفریقا در دریای سرخ نام‌هایی‌ست که سرنوشت اقتصاد خاورمیانه و بخشی از تجارت جهانی به آن‌ها گره خورده. در دهه آینده نبرد قدرت‌های منطقه‌ای وجهانی به تدریج از تنگه هرمز فاصله گرفته (روندی که ازحالا شروع شده) و در مسیری جدید باهدف سیطره بر شاهراه تجارت کالا وانرژی بر دریای عمان، تنگه باب‌المندب وتمامی بنادر موجود در این‌ مناطق متمرکز خواهند شد.

🔸این رویارویی استراتژیک چند بازیگر عمده دارد. امارات یکی از مهمترین نقش‌آفرینان این صحنه است که با تکیه به شرکت بنادر دبی همین حالا به قدرتی مطرح در حوزه کنترل بر بنادر بین‌المللی تبدیل شده است. این شرکت بر نزدیک به ۸۰ بندر جهان از جمله بندر جبل‌علی دبی سیطره دارد؛ بندری که فعلا تجاری‌ترین بندر خاورمیانه به شمار می‌رود.
اما توانایی امارات به این‌محدود نمی‌شود، بنادر دبی در سال ۲۰۰۸ قراردادی ۱۰۰ ساله برای بازسازی و نظارت بر بندر عدن در جنوب یمن منعقد کرده که زمینه ساز نفوذ امارات در این‌منطقه بود اما در اثر جنگ یمن، هم اکنون عملا کنترل شهرهای جنوبی یمن در دست امارات است. علاوه بر این، حضور امارات در مجمع الجزایر سقطری و احتمال ساخت پایگاه نظامی در آن نشان می‌دهد امارات تا چه برای حضور در آینده این منطقه برنامه دارد. علاوه بر این‌ها، ابوظبی طی سال‌های گذشته قراردادهای مهمی برای حضور در بنادر آفریقایی در دریای سرخ داشته از جمله؛ بندر عصب اریتره یا بربره در جمهوری سومال و بندر دورالیه جیبوتی. نقش‌آفرینی امارات در کودتای مصر و سقوط دولت مرسی همچنین شرایطی را در نظام جدید مصر برای امارات فراهم کرده که بر اساس آن، عملا بر کانال سوئز هم سیطره دارد.

🔹در سوی دیگر اما پاکستان با حمایت چشمگیر چین و قطر در حال توسعه گوادر و بندر این شهر است. این توسعه شامل مدرنیزاسیون شهر، ساخت خط آهن بیش از ۲۷۰۰ کیلومتر و توسعه قابل توجه بندر گوادر است. بندر گوادر نقطه اشتراک منافع استراتژیک چین، پاکستان و قطر تبدیل شده چراکه چین گوادر را دروازه دریاییِ جاده ابریشم به شمار می‌آورد و قطر گوادر را گزینه‌ای برای دور زدن دبی می‌بیند. و تمام این‌ها به نفع اقتصاد پاکستان و به ویژه رقابت این کشور با رقیب تاریخی‌اش، یعنی هند است.
توسعه گوادر به معنای تضعیف بندر دبی و نقش اساسی این شهر در اقتصاد خاورمیانه است. اهمیت این‌ منطقه و گوادر برای چین به اندازه‌ای است که یک پایگاه نظامی در جیبوتی هم تاسیس کرده.

🔹نام ایران وچابهار نیز به عنوان بازیگری سرنوشت‌ساز در کنار سایر اسامی مطرح است. حضور چشمگیر دراین منطقه برای تامین امنیت اقتصاد و تجارت ایران طی دهه‌های آینده حیاتی است. ایران موفق شده در مقابل گوادر و دبی، حمایت گسترده هند را برای توسعه همه جانبه چابهار جذب کند. یکی از چالش‌های مهم در این حوزه، موفقیت برای جذب حمایت قطر است.
ترکیه نیز علی‌رغم فاصله چشمگیر جغرافیایی تلاش کرده سهمی در این حوزه داشته باشد به این ترتیب از سال ۲۰۱۴ پای آنکارا هم از طریق انعقاد قرارداد برای مدیریت بندر موگادیشو سومالی به معادلات دریای سرخ باز شده. علاوه براین سال گذشته اردوغان با سفر به جزیره سواکن سودان قرارداد مهمی برای بازسازی این جزیره منعقد کرد. به نظر می‌رسد ترکیه به دنبال ساخت پایگاه نظامی در این منطقه است و تمام این‌ها مطابق معمول با استفاده از ظرفیت تاریخی سیطره امپراتوری عثمانی بر مناطق یادشده صورت می‌گیرد.

🔸حضور اسرائیل در این صحنه به چه ترتیب است؟ جالب است بدانید بزرگ‌ترین پایگاه دریایی اسرائیل در خارج از سرزمین‌های اشغالی در مجمع الجزایر دهلک متعلق به اریتره ساخته شده.
علاوه بر این اسرائیل در جزایر حالب و فاطمه جیبوتی نیز پایگاه هوایی دارد. باید توجه داشت بخش عمده‌ای از نفوذ اقتصادی اسرائیل در این‌ منطقه توسط شرکت بنادر دبی و به شکل نیابتی صورت می‌گیرد.

🔹این نگاهی بسیار مختصر و کوتاه به اهمیت این منطقه برای قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای بود. با درک حساسیت این منطقه و حجم حضور اقتصادی و نظامی تمامی قدرت‌ها در آن پاسخ به دو پرسش تا حد زیادی روشن می‌شود:
۱- چرا چابهار تا این اندازه برای مخالفان ایران حساس است؟
۲- چرا حضور ایران در تنگه باب‌المندب و ارتباط تهران با متحدانش در بندر حدیده تا این اندازه برای مخالفان ایران نگران‌کننده است؟

#حمله_تروریستی_چابهار

به ایران‌ما بپیوندید @iranmaa

https://ibb.co/WF1hSRx