💡هویت تاریخی ما «ایرانی» و «شهری» است نه قومی.
▪️به گفته برخی محققان از دوره ساسانیان و به گفته برخی دیگر از دوره هخامنشیان ما را با نام ایران میشناختند و ما هم خود را با این نام میشناختیم. ایران، مفهومی است که هم با ابعاد سرزمینی و هم شاخصهای فرهنگی، امپراطوری یا سیاسی و نیز شاخص زبانیاش در دنیا شناخته شده و میشود. این تجربه قابل تقلیل به تجربه کانادا نیست که عمر چندانی ندارد یا حتی دولت عراق که کمتر از ۱۰۰ سال پیش بر جغرافیای جهان ظاهر شده است. فراموش نکنیم که ما در یک دوران طولانی تاریخی بعد از ورود مسلمانان به ایران، در دوران خلفای بنیامیه و بنی عباس و بعد از آن، حتی تا دوره مغول و تا پیش از اوایل صفویه که دولت ایرانی اداره ایران را برعهده ندارد، شاهد کاربست واژه با اهمیت ایران در متون ادبی، تاریخی، علمی، شعر و امثالهم هستیم. یعقوبی، ایرانی نیست، اما بخشی از تاریخ یعقوبی به ایران اختصاص دارد، به همان ترتیب که طبری هم درباره ایران صحبت کرده است. یا در متون ادبی مانند شاهنامه و حتی نظامی گنجوی که فراسوی مرزهای شمالی جهان ایرانی درباره ایران صحبت شده است؛ از این منظر به نظر میرسد اگر نگوییم منحصر به فرد، واجد ویژگیهای خاصی هستیم؛ ویژگیهایی بسیار بااهمیت و متفاوت از جوامعی که عمر ظهورشان به چند دهه یا چند سده نمیرسد.
▪️اساساً «اقوام ایرانی» یک مفهوم جدید است و در گذشته چیزی بهنام اقوام ایرانی نداشتیم ... ما یک جامعه تاریخی هستیم که در آن شهر حائز اهمیت بوده است. بهعبارت دیگر، هویت کلان ما ایرانی و هویت خرد ما هویت شهری است. به دانشمندان این کشور نگاه کنید، آنان را به چه نامی میشناسیم؟ ما از قطران تبریزی، فردوسی طوسی، حافظ شیرازی یا حمزه اصفهانی و نظامی گنجوی صحبت میکنیم. یعنی این دانشمندان و اندیشمندان را بهعنوان شهر، مکان و روستایشان میشناسیم.
▪️اساساً کرد، آذری یا بلوچ بودن، مفهوم دوران مدرن است، برخلاف ایرانی بودن که مفهوم دوران پیشامدرن این کشور است. به عبارت دقیقتر، در تاریخ این کشور نمیتوانید نمونهای بیاورید که گروهی خود را با خاستگاه قومی خود تعریف کرده باشد.
▪️پانترکیسم برای نخستین بار دهه ۱۸۶۰ در منطقه شکل میگیرد. جالب است که طراح و مروج ایدئولوژی پان ترکیسم یک ترک نیست. ... بلکه یک مجار است، آقای «وامبری» کارمند وزارت خارجه بریتانیا ... وامبری با این مفروض که روسیه در جنوب مرزهای خود در حال پیشروی به سمت مرزهای امپراطوری بریتانیا یعنی هند شرقی است، به این نتیجه میرسد که تنها عامل بازدارنده مقابل نفوذ روسیه، میتواند ظهور یک ایدئولوژی بهنام پانترکیسم باشد که او بنیان آن را میگذارد. بنابراین این ایدئولوژی ابتدا در میان تاتارهای کریمه رواج پیدا میکند و بتدریج به سمت جنوب آمده و وارد عثمانی میشود.
🎙احسان هوشمند، پژوهشگر مسائل ایران از ضرورت
#وطندوستی میگوید.
منبع و متن کامل:
روزنامه ایران
#ايران #ایراندوستی #فارسی #تاريخ #قومگراییدر «جریان» باشید.
@Jaryaann