از روسی

کامی‌شدگی یا نرم‌شدگی همخوان‌ها در زبان روسی (Palatalization/палатализация)

وقتی دربارهٔ نرمی یا سختی تلفظ یک همخوان در زبان روسی صحبت می‌کنیم، دقیقاً منظورمان چیست؟

— در زبان روسی، اگر یک همخوان همراه با حرکت تکمیلی (дополнительная артикуляция) تولید بشود، می‌گوییم آن همخوان، به‌اصلاحِ روسی، دارای تلفظ نرم یا به‌اصلاح دقیق‌تر، کامی شده‌است.

— اما حرکت تکمیلی یا Дополнительная артикуляция چیست؟

— در حرکت تکمیلی، [میانهٔ] زبان به سمت بالا و به سخت‌کام نزدیک می‌شود و نوک زبان نیز به سمت جلوی دهان و دندان‌ها می‌رود. پس همخوان‌های کامی‌/نرم روسی دارای حرکت تکمیلی هستند، اما همخوان‌های غیرکامی/سخت بدون حرکت تکمیلی.

محمدمهدی یزدانی

#آواشناسی

⭐️@az_rusi

اژدها و уж

اژدها (اَژی‌دَهاکَ (اوستایی) و اَزی‌دَهاک (فارسی میانه)) واژه‌ای‌ست مرکب که جزء نخست آن به معنای «مار» است. اژی/ازی/اژ گویا مشتق از ریشه‌ای‌ست که به‌احتمال از زبان نیای هندواروپایی به‌صورت уж (≈/اوژ/) به روسی رسیده‌است. در روسی به «مار غیرسمی» уж گفته می‌شود.

البته ریشه‌شناسان باید دربارهٔ ارتباط ریشه‌شناختی این دو نظر قطعی بدهند.


محمدمهدی یزدانی

⭐️@az_rusi

زبان و قدرت

В 1930 годы в журнале «Огонек» печатались анкеты «Культурный ли вы человек?». В них перечислялись самые разные вопросы, на которые культурный советский человек должен был знать ответы. По сути эти вопросы отражали весь спектр культурной осведомленности советского гражданина. В одном списке могли оказаться вопросы о содержании книги Стендаля «Красное и черное», о последней речи Сталина и результатах спортивных событий. Язык влиял на освещение любой тематики, и соответствующие нормы говорения должны были быть присвоены всеми. Если человек их не усваивал и не мог говорить на эти темы на «большевистском русском», значит, он был недостаточно «культурным» и «советским». А это могло привести к некоторым проблемам.


در دههٔ ۱۹۳۰، مجلهٔ «آگانیوک» (Огонёк) پرسشنامه‌هایی را منتشر می‌کرد با این عنوان که "آیا فرد بافرهنگی‌ هستید؟". در این پرسش‌نامه‌‌ها سؤالات متعددی که یک انسانِ بافرهنگِ شورویایی باید جواب آن‌ها را می‌دانست فهرست شده‌ بود. اساساً، این سؤالات بازتاب طیف کاملی از اطلاعات و آگاهی‌های فرهنگی شهروند شورویایی بود. این فهرست‌ها ممکن بود شامل سؤالاتی در مورد محتوای کتاب «سرخ و سیاه» استاندال یا دربارۀ آخرین سخنرانی استالین یا که نتایج رویدادهای ورزشی باشد. اساساً زبان بر تنویر و فهم هر موضوعی تأثیر می‌گذاشت، و همگی می‌بایست هنجارهای مربوط به صحبت کردن را می‌آموختند. اگر شخصی این هنجارها را فرانمی‌گرفت و نمی‌توانست در مورد این موضوعات به «روسی بلشویکی» صحبت کند، معنی‌اش این بود که او به اندازۀ کافی "بافرهنگ" و "شورویایی" نیست، و این موضوع می‌توانست برای او دردسرساز شود.

از مصاحبۀ اوکسانا ماروز، فرهنگ‌شناس روس
مترجم: محمدمهدی یزدانی

کامل مصاحبه را از پیوند زیر بخوانید:
https://realnoevremya.ru/articles/62472-kulturolog-o-tom-kak-na-russkiy-yazyk-povliyali-revolyuciya

⭐️@az_rusi

Хотела она "исправить его/её", но получилось хуже. :))

БогохуЛЬствовать
کفر گفتن، به خداوند توهین کردن

⭐️@az_rusi

Я сижу у окна. За окном осина.
Я любил немногих. Однако — сильно.

— Иосиф Бродский


Осина: صنوبر لرزان

⭐️@az_rusi

نگاه یک مستشرق روس به ایرانیان [در دورهٔ قاجار]

ایرانیان اگر چه غالباً پوست صورتشان زرد و تیره است، اما به‌طور کلّی ملّتی زیبارو هستند؛ ولی ضعیف و بی‌حال‌اند و چالاک نیستند. [...] برای تکمیل تیپ متداول ایرانیان باید بگویم که تقریباً همهٔ آن‌ها گندم‌گون هستند؛ [...] ایرانیان ملتی بسیار تنبل، حیله‌گر و ترسو هستند و به‌طرز تملق‌آمیزی مؤدب هستند و با چرب‌زبانی خود، شما را خسته می‌کنند. [...] همیشه برای این امر آماده باشید که فرد ایرانی با سخنان چرب و نرم خود در نهایت شما را فریب دهد. شما هنگام صحبت کردن با یک ایرانی، بی‌اختیار نسبت به او احساس محبت می‌کنید و با این کار خودتان به او بهانه می‌دهید تا شما را فریب دهد. [...] ایرانیان زیاد قول می‌دهند اما اگر این کار برایشان سودی نداشته باشد، به ندرت به وعده‌های خود عمل می‌کنند. رشوه‌خواری در تمام ایران و در بین همه از کلان تا خُرد متداول است. [...] فرد ایرانی از صبح زود به دکان یا به بازار می‌رود، اما به‌طور کلی به خاطر تنبلی ذاتی، همیشه در میان آن‌ها انبوهی از افراد بیکار و ولگرد وجود دارد. [...] شخص ایرانی تا زمانی که درجهٔ شغلی پایینی دارد، دوندگی می‌کند و در تکاپو است برای این‌که خودی نشان دهد و درآمد خود را کمی افزایش دهد؛ اما به‌محض این‌که به موقعیتی کم‌وبیش مناسبی دست پیدا کرد، آنگاه از هرگونه کار پرزحمت و گرفتاری، شانه خالی می‌کند. [...] به عقیدۀ من، به‌طور کلی، ایرانیان مردم خوبی هستند، اما فقدان آموزش و پرورش و همچنین نفوذ و تأثیر بیش از حد زیاد سیّدها (اخلاف پیامبر ص) و ملّاها بر آن‌ها، تمام زندگی‌شان را نابود می‌کند.

— میسل روستم، (۱۴۰۱)، ایران در دورهٔ ناصرالدین‌شاه؛ سفرنامهٔ تحلیلی از سال‌های ۱۸۸۸–۱۸۸۲، ترجمهٔ موسی عبدالهی و سارا خردمند، انتشارات مروارید، ص ۵۷ - ۶۸.


از کانال اَزدانامه | محمدمهدی حاتمی:
@azdanameh
https://t.center/azdanameh/981


⭐️@az_rusi

Первые дни по смерти тирана бывают счастливейшими для народов.

Николай Карамзин | История государства российского

روزهای نخست پس از مرگ یک مستبد شادترین روزها برای ملت‌ها است.

نیکولای کارامزین | تاریخ دولت روسیه

⭐️@az_rusi

Грамматика повинуется языку, а не язык Грамматике.

— Сумароков Александр Петрович (1717 — 1777) — русский писатель, поэт, журналист

دستور از زبان پیروی می‌کند، نه زبان از دستور.

— الکساندر سوماروکوف، نویسنده، شاعر، روزنامه‌نگار روس (۱۷۷۷-۱۷۱۷)

⭐️@az_rusi

Ясное в подлиннике должно быть ясно и в переводе.

— Николай Чернышевский


چیزی که در متن اصلی واضح و روشن است، در ترجمه نیز باید واضح و روشن باشد‌.


— نیکولای چرنیشِفسکی (۱۸۸۹-۱۸۲۸)

⭐️@az_rusi

منم
پرِ افتادۀ پرنده‌ای
که پرواز کرده است...

علیرضا روشن



Я
упавшее перо
улетевшей птицы.

Алиреза Роушан
Перевод с персидского: М. Яздани

⭐️@az_rusi

بگو دوستت کیست تا [بگویم]
هر دویتان را بفرستند سیبری

→ Скажи мне, кто твой друг и я скажу кто ты.
۱. بگو دوستت کیست تا بگویم کیستی

۲. تو اول بگو با کیان زیستی /// پس آن‌گه بگویم که تو کیستی (از؟)

#Исторические_мемы
#мем

پی‌نوشت:
تصویر نیکولای اول که بسیاری از مخالفانش را به سیبری تبعید کرد.

⭐️@az_rusi

#литературные_мемы
#русские_писатели
#мем

Источник:
https://www.instagram.com/reel/DCT-rlOCd9C/?igsh=dXk1OGJwbmtxb3Fx

⭐️@az_rusi

Грамматика не даёт правил языку, но извлекает правила из языка…

— Белинский Виссарион Григорьевич

دستور به زبان قاعده نمی‌دهد، بلکه قواعد را از زبان بیرون می‌کشد.

— ویساریون بلینسکی (۱۸۴۸-۱۸۱۱)

⭐️@az_rusi

Но зачем он (Л. Толстой) толкует о необходимости создать какой-то особый русский язык? Создать язык!! - создать море. Оно разлилось кругом безбрежными и бездонными волнами; наше писательское дело - направить часть этих волн в наше русло, на нашу мельницу!

— Иван Тургенев
Из письма к А. Фету от 6/VIII - 1871 г.2


اما او (تالستوی) برای چه دربارهٔ ضرورت ساخت نوعی زبان خاص روسی صحبت می‌کند‌؟ ساختن زبان! ساختن دریا! دریایی که امواج بی‌کران و بی‌انتهای آن همه‌جا گسترش یافته. حال آن که وظیفهٔ ما به‌عنوان نویسنده این است که بخشی از این امواج را به مسیر [رود] و آسیاب خودمان هدایت کنیم!

— ایوان تورگنیف
نامه‌‌ به آفاناسی فِت (۱۸۷۱)


⭐️@az_rusi

Разве любовь – естественное чувство? Разве человеку свойственно любить? Любовь - болезнь; а для болезни закон не писан.

— Иван Тургенев
Дневник лишнего человека


مگر عشق یک احساس طبیعی است؟ مگر دوست داشتن در ذات انسان است؟ نه. عشق بیماری است و برای بیماری قانون ننوشته‌اند.

— ایوان تورگنیف


⭐️@az_rusi

🎺 Terje Rypdal & The Chasers – Last Nite [Heat, 1995]

2:09

Из забывших меня можно составить город.

— Иосиф Бродский

از آن‌ها که فراموشم کرده‌اند یک شهر می‌توان تشکیل داد.

— جوزف برودسکی

P.S. Гитара плачет.

⭐️az_rusi