آیا در آیات ۱۱ و ۱۲ سوره‌ی نساء، در رابطه با تقسیم ارث، خطای ریاضی وجود دارد؟

جواب:
به علت طولانی بودن آیات مربوطه، آنها را ذکر نمی‌کنیم. هرکس که بخواهد می‌تواند به آیات ۱۱ و ۱۲ سوره‌ی نساء مراجعه کند.
کسانی‌که این ادعای وجود خطا را مطرح ‌می‌کنند، عموما نمونه زیر را بکار می‌برند و می‌گویند:

⬅️(( تصور کنیم که کسی می‌میرد و سه فرزند دختر، یک مادر، یک پدر و یک همسر از خود به جای می‌گذارد. طبق آیات قرآن، تقسیم ارث بدین‌گونه خواهد ‌بود:
به هر سه فرزند دختر ۲/۳ میراث، به پدر و مادر هرکدام ۱/۶ و به همسرش ۱/۸ می‌رسد. اگر این را به صورت ریاضی حساب کنیم، به نتیجه زیر می‌رسیم:
۲/۳+۱/۶+۱/۶+۱/۸=۲۷/۲۴
۲۷/۲۴ نیز برابر است با ۱/۱۲۵ حال آنکه باید ۱ می‌شد، نه ۱/۱۲۵.
اگر فرض کنیم میراث متوفا ۱۲۰ تومان است. ۸۰ به بچه‌ها، ۲۰ به پدر، ۲۰ به مادر و ۱۵ تومان به همسر خواهد رسید.
که جمعا ۱۳۵ تومان می‌شود، در حالیکه میراث ۱۲۰ تومان است. پس حتی یک حساب و کتاب ساده نیز اشتباه بودن آیات قرآن و ساخته‌ی انسان بودن آن را نشان می‌دهد.))➡️

حال بیایید این ادعای وجود خطا را به شکلی دقیق‌تر بررسی کنیم و ببینیم که آیا واقعا خطایی وجود دارد یا نه.

🔴با توجه به آیات مرتبط با موضوع تقسیم ارث، تنها وضعیت‌هایی که جمع نسبت‌ها بیشتر از یک باشند نه، بلکه وضعیت‌هایی که مجموع سهم‌ها کمتر از یک باشند را نیز می‌توان متصور شد.
مثلاً تصور کنیم که تنها وراث متوفی، یک دختر و همسرش باشند. در این صورت سهم دختر ۱/۲ و سهم مادر، یعنی همسر متوفی، ۱/۸ خواهد بود. اگر فرض کنیم میراث ۴۰ تومان است.
سهم دختر ۲۰ و سهم مادر ۵ تومان خواهد بود.
همانطور که در این نمونه نیز می‌بینید ۱۵ تومان اضافه ماند! نمونه‌های بسیار دیگری مشابه این نمونه را می‌توان متصور شد که در آن‌ها مجموع سهم‌ها یک نمی‌شود.

🔵معترضانی که این ادعا را مطرح کرده‌اند محاسبات ریاضی را درست انجام داده‌اند. اشتباهی در محاسبات ریاضی وجود ندارد، بلکه اشتباه در پیش‌فرضی که در زمان انجام محاسبات دارند، نهفته است.
این پیش‌فرض اشتباه این است که فکر کنیم که در هر ترکیب متفاوت با نسبت‌های یکسان، نتیجه باید برابر یک باشد.
اگر معترضان انتظار دارند که جمع نسبت‌های موجود در این آیات تحت هر شرایطی برابر یک بشود، این انتظاریست که از لحاظ ریاضیاتی غیر‌ممکن است. در شرایطی که همیشه در حال تغییر است، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که جمع نسبت‌هایی ثابت، همیشه برابر یک باشند، چنین انتظاری از لحاظ ریاضیاتی غیرممکن است.
از آیات قرآن کریم نیز چنین انتظاری استخراج نمی‌شود، هیچ گفته و رهنمودی که منجر به خروج انتظارِ برابر یک شدن نسبت‌ها در هر وضعیتی بشود، در آیات قرآن کریم وجود ندارد.

⚪خداوند میزان سهم‌الارث افراد نسبت به يكديگر را به صورت مقادیری نسبی معلوم کرده‌است.
این مقادیر، سهم‌الارث وراث از همدیگر به صورت میزانی نسبی‌اند که در هر وضعیتی بدون بروز هیچگونه اشتباهی بکار می‌روند، به طوری‌که نه میراثی اضافه و نه وارثی بدون ارث می‌ماند.
(چگونگی این را کمی بعد نشان خواهیم داد.)

⚫اگر خداوند برای سهم‌الارث‌ها در هر ترکیبی مقادیر مطلقی می‌داد، صرفا برای اینکه در هر وضعیتی نسبت‌هایی که مجموعشان یک می‌شود وجود داشته باشد، تنها در خصوص موضوع تقسیم ارث؛ با درنظر گرفتن اینکه کدام وارث باشد و کدام نباشد، اگر هر‌کدام نباشد نسبت چه کسی چقدر خواهد‌ شد و ...، تنها برای بیان همه‌ی این وضعیت‌ها به صورتی دقیق، صدها صفحه آیه صرف می‌شد.
خداوند به جای اینکار، به‌صورتی خیلی ساده و آسان با دادن مقادیری نسبی، سیستمی برای ما ارائه کرده است که برای هر وضعیتی مناسب می‌باشد. اگر خداوند تنها برای یک وضعیت خاص حکم نازل کرده بود، آن موقع، اگر مجموع نسبت‌ها یک نمی‌شد، می‌توانستیم بگوییم که خطایی رخ داده است. اما چون آيات با در نظر گرفتن هر وضعیتی، نسبت‌هایی نسبی داده‌اند، در اینجا نمی‌توانیم از وجود خطایی سخن به میان آوریم.

🔶️بعلاوه لازم به ذکر است که حکم‌های معین شده در آیات، شروطی هستند که تنها برای مشخص کردن نسبت‌ها ارائه شده‌اند، یعنی در اصل یک وضعیت نیستند. منظور ما از وضعیت ترکیب‌هایی مانند: سه فرزند دختر، یک همسر (زن)، یک مادر.
يا: هفت فرزند، یک مادر، یک پدر.
و ...، است.

🔷️همچنین نسبت‌های ارائه شده در آیات، نسبت‌هایی مطلق نیستند. ساده‌ترین و قابل فهم‌ترین مثال برای فهم اینکه وراث نسبت به يكديگر سهمی نسبی دارند، توجه به وضعیتی است که متوفی فقط یک فرزند دختر داشته باشد. طبق آیه‌ی ۱۱ نساء، آن دختر ۱/۲ ارث می‌برد.
اما در هر حال، هیچیک از کسانی‌که می‌گویند نسبت‌ها مطلق هستند، نمی‌گویند که طبق این آیه وقتی تنها یک دختر وارث باشد، کل میراث را نه، بلکه فقط نصف آن را ارث می‌برد.