📌 شرح ساختمان سه_بعدی با کونفیگوراسیون و کونفوراسیون:
📍پیوندهای کووالان و گروههای عاملی یک بیومولکول برای عملکرد آن اهمیت زیادی دارد اما آرایش اتمهای تشکیل دهنده آن مولکول در فضای سه_بعدی، یعنی شیمی فضایی نیز بسیار مهم میباشد. یک ترکیب حاوی کربن معمولاً بهصورت ایزومرهای فضایی وجود دارد؛ این ایزومرها مولکولهای متفاوتی هستند که *پیوند شیمیایی یکسان با شیمی فضایی متفاوت دارند*؛ به عبارتی configuration یا آرایش فضایی ثابت اتمهای آنها متفاوت است. تعاملهای مولکولی موجود در بیومولکولها بهطور ثابتی دارای *ویژگی فضایی* است؛ یعنی برای انجام واکنش نیاز به فضای شیمیایی اختصاصی دارند که آنها را به ۳ شکل میتوان نمایش داد.
انواع مدلها:
۱. گوی و میلهای.
۲. فضا پُر کن.
۳. فرمول ساختمانی.
📍کونفیگوراسیون حاصل وجود یکی از موارد زیر است:
۱. پیوندهای دوگانه که در اطراف آنها آزادی چرخش وجود ندارد.
۲. مراکز کایرال( مراکز نامتقارن) که حول آنها گروههای استخلاف شده( شاخهدار) با یک توالی اختصاصی قرار گرفتند.
📍تعریف سیس/ترانس:
از نظر آرایش گروههای شاخهدار خود نسبت به پیوند دوگانه غیرقابل چرخش، با یکدیگر اختلاف دارند، Cis=Right & Trans=Left است.
📍در نوع دوم ایزومر کونفینگوراسیونی، چهار شاخه مختلف متصل به کربن چهاروجهی ممکن است به
2⃣طریق مختلف در فضا آرایش پیدا کنند؛ ایجاد دو ایزومر فضایی با خصوصیات شیمیایی مشابه یا یکسان ولی متفاوت از نظر برخی خصوصیات فیزیکی و بیولوژیکی.
اتم کربنی که چهار شاخه متفاوت دارد را کربن *نامتقارن یا کایرال* مینامند. مولکولی که فقط یک اتم کایرال داشته باشد، تنها دو ایزومر فضایی دارد. وقتی دو یا چند(n) کربن کایرال وجود داشته باشد، تعداد ایزومرهای فضایی میتوانند 2ª a=n باشد.
📍تعریف انانتیومر: برخی ایزومرهای فضایی تصاویر آیینهای یکدیگرند یا بهعبارتی عکس آنها برهم منطبق است را انانتیومر گویند.
📍تعریف دیاستومر: جفت ایزومرهای فضایی که تصاویر آیینهای یکدیگر نیستند یا بهعبارتی عکس آنها بر هم منطبق نیست را دیاستومر گویند.
#اصول_بیوشیمی_لنینجر_جلد_اول.
#انستیتو_سنسوم.
#عارفه_قدس.