از بس که غم به سینهی من بسته راه را
دیگر مجال آمدوشد نیست آه را
هر شب ز سوز فرقت آن آفتابرو
از دود آه تیره کنم روی ماه را
افتد کلاه روشنی از فرق آفتاب
آن مه اگر برافکند از سر کلاه را
چشمش اگر به چاه زنخدان اوفتد
یوسف خَرد به سلطنتِ مصر چاه را
زلفت کشیده چهرِ منیرِ تو در کنار
تسخیر آفتاب که داد این سیاه را؟
با دوستان خود نظری کن که عیب نیست
شه لطفها کند به ضرورت سپاه را
ما پاسبان کوی و هواخواه دولتیم
از ما مکن دریغ نگارا، نگاه را
آن ماهرخ بر اسب سواراست و از غرور
مات جمال خویش نمودهاست شاه را
یارب چه صورتاست که هر روزه آفتاب
سازد ز خاکِ درگه او سجدهگاه را
دل را ربودهئی ز من ای شوخ دلربا
چون کهربا که جذب کند پرِّ کاه را
باری به حال "عارف" مسکین نظاره کن
چون جُستهاست بر سر کویت پناه را
#عارف_شیرازی☑️ تذکره شعاعیه ص ۳۰۰
📎در حاشیهی کتاب تذکره شعاعیه آمده که در دیوان
فرخی یزدی فراهم آوردهی حسین مکی با همین وزن و قافیه غزلیست که با این غزل ابیاتی مشترک دارند و متذکر شده که تولد
یزدی یک سال بعد از وفات عارف شیرازیست پس باحتمال قریب به یقین
فرخی یزدی ابیاتی رو از عارف در غزل خود آورده .
📌همچنین در کتاب دانشمندان و سخنسرایان فارس از شوریده شیرازی هم غزلی هست که با غزل
فرخی بسیار شبیه همند دو غزل رو در ادامه میآورم
از بسکه غم به سینۀ من بسته راه را
دیگر مجال آمد و شد نیست آه را
دانم چو دیده دید، دل از کف رود ولی
نتوان نگاهداشت ز خوبان نگاه را
هر شب ز عشق روی تو ای آفتاب روی
از دود آه تیره کنم روی ماه را
ما را مخوان به کعبه که در کیش اهل دل
معنی یکیست میکده و خانقاه را
بگشای گوش و هوش که در خلوت صبوح
خوش لذتی است، زمزمۀ صبحگاه را
زین بیشتر بریختن خون مردمان
فرصت مباد مردم چشم سیاه را
تو مست خواب غفلتی ای پادشاه حُسن
مینشنوی خروش دل دادخواه را
#فرخی_یزدی☑️ دیوان
فرخی یزدی به قلم حسین مکی
تهران مطبوعاتی علمی ۱۳۴۱
=============
زبسکه غم بهسینهء من بسته راه را
دیگر مجالِ آمد و شد نیست آه را
دانم چو دیده دید، دل از کف روَد ولی
نتْوان نگاهداشت ز خوبان نگاه را
زین بیشتر بهریختنِ خونِ مردمان
فرصت مباد مردمِ چشمِ سیاه را
ما را مخوان بهکعبه که در کیشِ اهلِ دل
معنی یکیست میکده و خانقاه را
هرشب ز عشقِ روی تو ای آفتابروی
از دودِ آه تیره کنم روی ماه را
بگشای گوشِ هوش که در خلوتِ صبوح
خوش لذّتیست زمزمهء صبحگاه را
تو مستِ خوابِ راحتی ای پادشاهِ حُسن
مینشنوی خروشِ دلِ دادخواه را.
محمد تقی فصیحالملک
#شوریده_شیرازیدرگذشتهٔ: ۱۳۴۵ ه.ق.
☑️ دانشمندان و سخنسرایان فارس ج ۳
تالیف: محمدحسین رکنزاده آدمیت
ناشر: کتابفروشیهای اسلامیه و خیام
تهران ۱۳۳۹
ص ۳۴۴
خاکستر ققنوس