حتما زمانی فراخواهد رسید که دانش زیباییشناسی به دقت مبالغهآمیز سعدی و توجه بیش از حد او به نغمهٔ حروف در کاربرد واجها و هجاها در شعر، بیشتر توجه خواهدکرد.
#دیوان_غزلهای #سعدی مملو از واج آرایی و استفادهٔ حداکثری از ظرفیت نغمهٔ حروف است که به نوعی واج آرایی طبیعی و نرم و پنهان و در نهایتِ گوش نوازی، در بیشتر بیتها منجر شدهاست.
بهنظر میرسد بخشی از مبنای اقبال موسیقایی به غزل سعدی، رعایت همین نکته باشد. در کتاب
#بحورالالحان، بیشترین تعداد غزل _صدوهشت غزل_ از سعدی برای خواندن در دستگاهها و گوشههای
#موسیقی_ایرانی از طرف مولف پیشنهاد شدهاست. (حدود یکهفتم غزلهای شاعر)؛ درحالیکه از
#حافظ تنها نصف این، یعنی پنجاه و چهار غزل(حدود یک نهم) پیشنهاد شدهاست و از شاعران دیگر بهمراتب کمتر.
به واج آرایی و
تکرار پنج بارهٔ "ر" و تقابل آن با واج "ز" در این بیت توجه کنید:
اکنون که تو روی بازکردی
رو باز به خیر کرد حالم
(یوسفی، ١٣٨۵: ١۶٧)
یا واج آرایی "د" در این بیت:
چه دردِ دل است این که من درفتادم
که در دام مهر تو دلبر فتادم
(یوسفی، ١٣٨۵: ٢٨۵)
و
تکرار پرشمار "ن" در این بیت:
همه بینند نه این صُنع که من میبینم
همه خوانند نه این نقش که من میخوانم (یوسفی، ١٣٨۵: ٣١٧)
و...
تناسبهای ناشناخته، گوشنواز و اعجابانگیز دیگری نیز در زبان سعدی احساس میشود که نامی بر آنها نهاده نشده و راز لذتبخشی و سحرآمیزی بسیاری از تناسبهای کلام این هنرمندترین شاعر
#زبان_فارسی هنوز برملا نشدهاست.
ای باد اگر مجال سخنگفتنت بود
در گوش آن ملول بگوی اینقدَر سخن
وصفی چنان که درخور حسنت، نمیرود
رویی چنین، در او نتوان گفت هر سخن
هرگز شنیدهای ز تن سرو بویِ مُشک
یا گوش کردهای ز دهان قمر سخن؟
دُر میچکد ز منطق
#سعدی بهجای شعر..."
#زیبا_اشراقی#زیباییشناسی_تکرار#غزل_سعدی#تکرار_نامرئی#رساله #تز_دکتری#دانشگاه_تهران#دکتر_پورنامداریان#کتاب_آبی#دکتر_شفیعی_کدکنی#جایزه #دکتر_مجتباییhttps://www.instagram.com/p/Ccm_PBJKEH5/?igshid=YmMyMTA2M2Y=@ketabeabii